Τετάρτη 2 Ιανουαρίου 2013

"Οίκος Προσευχής και Μαθητείας" στο Petriplatz του Βερολίνου

Το εντυπωσιακό τέμενος ("House of Prayer and Learning") που βλέπετε σε ψηφιακή απεικόνιση  θ' ανεγερθεί στην κεντρική συνοικία Mitte του Βερολίνου, στο σημείο όπου βρισκόταν κάποτε η εκκλησία του Αγίου Πέτρου. 

Έχουν σχεδιαστεί τρεις διαφορετικοί χώροι προσευχής - ένας για Χριστιανούς, ένας για Μουσουλμάνους και ένας για Εβραίους, οι οποίοι θα ενώνονται με κεντρικό χωλ, όπου θα μπορούν να διοργανώνονται κοινές τελετές και εκδηλώσεις. (πηγή)

Παραθέτω ενδιαφέροντα αποσπάσματα σε μετάφραση από άρθρο των Alberto Izzo and Partners που θα βρείτε εδώ:

«H πολυπλοκότητα του σχεδιασμού του έργου για τον Οίκο Προσευχής και Μαθητείας στο Petriplatz, Βερολίνο - η οποία περιλαμβάνει θέματα που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική, την αρχαιολογία, τη λειτουργική οργάνωση και τη σχέση με την πόλη - πρέπει να βρει σύνθεση σ’ ένα κτίριο που εκφράζει μια σαφή ιδέα για το τι μπορεί να είναι ένας χώρος που αποπνέει υπέρβαση και χρησιμοποιείται για προσευχή.

Αυτό το θέμα, που είναι δύσκολο και εκπληκτικό ταυτόχρονα, μας αναγκάζει να σκεφτούμε για την ουσία της αρχιτεκτονικής και - κατά μία έννοια - για την προέλευσή της. 

Προσευχή, λατρεία, αναζήτηση υπέρβασης, η διευθέτηση ενός φυσικού χώρου για να δώσει μορφή στη σχέση μεταξύ ανθρώπου και Θεού, έχουν δημιουργήσει, από τότε που άρχισε ο χρόνος, ένα θεμελιώδες θέμα για την αρχιτεκτονική. (...)

 Φυσιολογικά, ακόμη και σήμερα, οι οίκοι προσευχής μας βασίζονται στις συνθήκες της ετερότητάς τους, της διαφορετικότητας, του διαχωρισμού από την υπόλοιπη πόλη ή τον κατοικημένο χώρο. 

Ακόμα κι αν μπορούμε να προσευχηθούμε παντού, ακόμη και αν μπορούμε να νιώσουμε την παρουσία του Θεού παντού και σε κάθε στιγμή της ζωής μας - ανεξάρτητα από το όνομα που δίνουμε στο Θεό - πάντα χρειαζόμαστε να ανεγείρουμε κτίρια στα οποία μπορούμε να μοιραστούμε με άλλους ανθρώπους την προσευχή μας και την αναζήτηση για πνευματική υπέρβαση. Ως εκ τούτου, ακόμη και σήμερα χτίζουμε ναούς που διαχωρίζονται από την υπόλοιπη πόλη. 

Στο έργο του σχεδιασμού του Οίκου Προσευχής και Μαθητείας στο Petriplatz βρίσκουμε την ανάγκη να σκεφτούμε αυτά τα θέματα, αλλά βρίσκουμε κάτι περισσότερο καθώς και διαφορετικό. Υπάρχουν νέες απαιτήσεις σχετικά με το νόημα που αυτό το κτίριο θα πρέπει να εκφράσει, για τη θέση του στα ερείπια μιας παλιάς εκκλησίας και τη σχέση της με το πλαίσιο και την πόλη του Βερολίνου. (...)

 Στην ουσία, πρέπει να δώσουμε μορφή σ’ ένα κτίριο όπου (πιστοί) είναι δυνατόν να προσεύχονται και να διαλογίζονται - σύμφωνα με τις τρεις διαφορετικές θρησκείες, Εβραϊκή, Χριστιανική και Μουσουλμανική - και όπου ο διάλογος και η πολιτιστική και πνευματική ανταλλαγή μεταξύ των τριών θρησκειών μπορεί επίσης να διεξαχθεί. (...)

Ο κοινός χώρος αντιπροσωπεύει σαφώς το κέντρο του Οίκου και σχηματίζει μια ενότητα με τους τρεις ανεξάρτητους χώρους λατρείας. Δίνει σαφή μορφή στη συγκέντρωση των ανθρώπων και αντιπροσωπεύει την ενέργεια αυτής της σύναξης, αυτής της συγκέντρωσης των πολλών σε ένα. 

Έχει ένα ουσιαστικό πνευματικό νόημα: την τάση του ενός προς την ενότητα, το όραμα που και οι τρεις θρησκείες μοιράζονται, του θείου και του υπερβατικού.  

Αυτός είναι ένας χώρος όπου ο διάλογος και η επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων θρησκειών μπορεί να συμβεί. Αλλά μπορεί επίσης να είναι ένας χώρος όπου η πολυπλοκότητα της σχέσης μεταξύ των θρησκειών βρίσκει τη μορφή της. 

 Έχει σχεδιαστεί ώστε να είναι σε θέση να συγκεντρώνει τους οπαδούς των τριών θρησκειών στη μόνη μεγάλη αγκαλιά του πολιτισμού που προορίζεται ως όχημα της γνώσης. Είναι ένας τόπος συνάντησης (του πιστού) με τους άλλους και με τον εαυτό του, όπου θα θέσει τον εαυτό του για ν’ ακούσει τη Θεότητα. Το ν’ ακούει κανείς είναι ένα σημαντικό κοινό σημείο για τις τρεις θρησκείες όπου όλοι τοποθετούνται στην οπτική γωνία μιας εξ αποκαλύψεως πίστης.

Φανταζόμαστε αυτόν τον κοινό κεντρικό χώρο ως μια μεγάλη βιβλιοθήκη, που οι τοίχοι της καλύπτονται εξ ολοκλήρου με βιβλία, σαν μεγάλα ράφια. Τα βιβλία είναι η φυσική απόδειξη του πολιτισμού που υπήρξε (και υπάρχει ακόμη) εκφραζόμενος από τις τρεις θρησκείες. Νομίζουμε ότι η γνώση που βρίσκεται στα βιβλία, και επίσης ο τρόπος που αυτή η γνώση μπορεί να μεταδοθεί από αυτό το αρχείο μπορεί να αντικατοπτρίζει επαρκώς την πολυπλοκότητα της σχέσης μεταξύ των τριών θρησκειών.

Αυτό το δωμάτιο θα κρατήσει κυριολεκτικά στους τοίχους του την ουσία αυτής της άλλης πραγματικότητας, όχι αυτού του κόσμου, που είναι συγκεντρωμένη μέσα στις γραφές, στις προσευχές μας και στους ύμνους.

 Είναι ο τόπος για να διασφαλιστεί η ειρηνική και αρμονική συνύπαρξη των θρησκειών μέσω συνάντησης, ακοής και διαλόγου.» 

Ας ευχηθούμε το φιλόδοξο αυτό εγχείρημα να πετύχει, και ο Οίκος Προσευχής και Μαθητείας στο Petriplatz του Βερολίνου να συμβάλει ουσιαστικά στην ειρηνική και αρμονική συνύπαρξη των τριών θρησκειών, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για την παγκόσμια ειρήνη και ιδιαίτερα για την ειρήνη στην ταραγμένη Μέση Ανατολή.   

Βεβαίως, υψηλότερος στόχος από αυτόν είναι να γνωρίσουμε την Αλήθεια, οπότε τα τείχη των θρησκειών αυτόματα θα πέσουν. Διότι η Αλήθεια είναι μία και απλή, και δεν χρειάζεται χιλιάδες τόμους βιβλίων για να περιγραφεί.   Άλλωστε, το μόνο "βιβλίο" στο οποίο έχει βάλει την υπογραφή του ο Θεός είναι το ΣΥΜΠΑΝ, ο δε Νόμος του είναι γραμμένος μέσα μας, αρκεί να θελήσουμε να τον διαβάσουμε με τα μάτια του πνεύματος. Και όποιος "γνωρίζει" το Θεό, κι όχι απλά τα περί Θεού που έγραψαν διάφοροι, έστω φωτισμένοι, δεν έχει, δε χρειάζεται θρησκεία.

 Όσο για τα τεμένη, όσο θαυμαστά και μεγαλεπίβολα κι αν είναι, δεν είναι απαραίτητα διότι ο Θεός δεν περιορίζεται σε χειροποίητους ναούς, αφού "Εν αυτώ ζώμεν και κινούμεθα και υπάρχομεν".

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου