- Το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα κήρυξαν τη λήξη της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 με το Ιράν (JCPOA), επικαλούμενοι τη λήξη του ψηφίσματος 2231 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο ενέκρινε τη συμφωνία και τον μηχανισμό κυρώσεων «snapback».
- Τα τρία έθνη καταδίκασαν τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο (E3) για την προσπάθεια εκ νέου επιβολής κυρώσεων μέσω του μηχανισμού «snapback», χαρακτηρίζοντάς τον «νομικά και διαδικαστικά ελαττωματικό», ειδικά μετά τις αεροπορικές επιδρομές ΗΠΑ-Ισραήλ που στόχευσαν ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
- Το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα υποστηρίζουν ότι η E3 έχασε τη νομική υπόσταση για την επιβολή του JCPOA αφού απέτυχε να τηρήσει τις δεσμεύσεις και δεν καταδίκασε τις επιθέσεις στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Πάνω από 120 κράτη του Κινήματος των Αδεσμεύτων και 21 έθνη της «Ομάδας Φίλων» απορρίπτουν τις κυρώσεις ως άκυρες.
- Με τον τερματισμό του JCPOA, το Ιράν δεν δεσμεύεται πλέον από τα πυρηνικά του όρια, αλλά ισχυρίζεται ότι τηρεί τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT). Η παρακολούθηση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν από τον ΔΟΑΕ στερείται πλέον νομικής βάσης, εκτός εάν επιτευχθούν νέες συμφωνίες.
- Η κατάρρευση του JCPOA βαθαίνει τις εντάσεις μεταξύ του Ιράν και της Δύσης, με τη Ρωσία και την Κίνα να υποστηρίζουν την Τεχεράνη. Οι ΗΠΑ και η E3 αντιμετωπίζουν φθίνουσα μόχλευση, εγείροντας ανησυχίες για ανανεωμένες συγκρούσεις ή στάσιμη διπλωματία.
Το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα ανακοίνωσαν επίσημα τη λήξη του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA) του 2015.
«Το JCPOA, κοινώς γνωστό ως πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, ήταν μια πολυμερής συμφωνία σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Υπογράφηκε στις 14 Ιουλίου 2015 από το Ιράν, την Κίνα, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συμφωνία είχε στόχο να περιορίσει τις πυρηνικές δυνατότητες του Ιράν και να διασφαλίσει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα ήταν ειρηνικής φύσης», εξήγησε ο Enoch του BrightU.AI.
Τα τρία έθνη έστειλαν κοινή επιστολή στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών το Σάββατο 18 Οκτωβρίου, καταδικάζοντας τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο (E3) για την προσπάθεια εκ νέου επιβολής κυρώσεων μέσω του μηχανισμού «snapback» της συμφωνίας, ο οποίος υποστηρίζουν ότι είναι «νομικά και διαδικαστικά ελαττωματικός».
Ο τερματισμός σηματοδοτεί το τέλος του ψηφίσματος 2231 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο ενέκρινε το JCPOA και καθιέρωσε τη διάταξη snapback - έναν μηχανισμό που επιτρέπει την επαναφορά των κυρώσεων εάν το Ιράν παραβιάσει τη συμφωνία. Η E3 ενεργοποίησε αυτόν τον μηχανισμό τον Αύγουστο, κατηγορώντας την Τεχεράνη ότι δεν τήρησε τις πυρηνικές της δεσμεύσεις. Ωστόσο, το Ιράν, η Ρωσία και η Κίνα επιμένουν ότι η κίνηση είναι άκυρη, ιδιαίτερα μετά τις αεροπορικές επιδρομές ΗΠΑ-Ισραήλ νωρίτερα φέτος που κατέστρεψαν βασικές ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των Natanz και Fordow.
Στην επιστολή τους, τα τρία έθνη υποστήριξαν ότι η E3 «έπαψε να εκπληρώνει τις δεσμεύσεις της» βάσει του JCPOA και του ψηφίσματος 2231, αφαιρώντας τους κάθε νομική υπόσταση για να επικαλεστούν κυρώσεις. Τόνισαν ότι οι διατάξεις του ψηφίσματος—συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν—έληξαν στις 18 Οκτωβρίου 2025, όπως είχε αρχικά οριστεί.
«Η πλήρης και έγκαιρη ολοκλήρωση του ψηφίσματος 2231 σηματοδοτεί το τέλος της εξέτασης του ιρανικού πυρηνικού ζητήματος από το Συμβούλιο Ασφαλείας και συμβάλλει στην ενίσχυση της εξουσίας του Συμβουλίου και της αξιοπιστίας της πολυμερούς διπλωματίας», ανέφερε η επιστολή.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Abbas Araghchi κατηγόρησε τις ενέργειες της E3 ως «φθαρμένες πολιτικές απειλής και πίεσης», υποστηρίζοντας ότι τα δυτικά έθνη έχασαν την ηθική τους εξουσία να επιβάλουν το JCPOA αφού απέτυχαν να καταδικάσουν τις επιθέσεις ΗΠΑ-Ισραήλ. «Η προσπάθεια της E3 να ενεργοποιήσει το λεγόμενο «snapback» είναι εξ ορισμού νομικά και διαδικαστικά εσφαλμένη», ανέφερε η κοινή επιστολή.
Το Ιράν συγκεντρώνει ενεργά διπλωματική υποστήριξη για τη θέση του. Ο Ιρανός υφυπουργός Εξωτερικών για Νομικές και Διεθνείς Υποθέσεις Kazem Gharibabadi τόνισε σε τηλεοπτική συνέντευξη ότι περισσότερα από 121 κράτη μέλη του Κινήματος των Αδεσμεύτων (NAM) επιβεβαίωσαν τη λήξη του ψηφίσματος 2231. Επιπλέον, 21 χώρες από την Ομάδα Φίλων για την Υπεράσπιση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών εξέδωσαν δήλωση απορρίπτοντας την εκ νέου επιβολή κυρώσεων ως νομικά άκυρες.
Ο Γκαριμπαμπάντι είπε ότι τα κράτη μέλη του ΟΗΕ δεν είναι υποχρεωμένα να εφαρμόσουν αυτές τις κυρώσεις.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας επανέλαβε αυτή τη στάση, ενισχύοντας το επιχείρημα της Τεχεράνης ότι ο μηχανισμός snapback δεν έχει πλέον βάρος. Η Κίνα, βασικός οικονομικός εταίρος του Ιράν, έχει επίσης σηματοδοτήσει ότι δεν θα συμμορφωθεί με τις κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένου του εμπάργκο όπλων.
Επιπτώσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν
Με τον επίσημο τερματισμό του JCPOA, το Ιράν δεν δεσμεύεται πλέον από τους πυρηνικούς περιορισμούς του, αν και η Τεχεράνη επιμένει ότι παραμένει προσηλωμένη στη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT) και στον φετφά του Ανώτατου Ηγέτη Αγιατολάχ Χαμενεΐ που απαγορεύει τα πυρηνικά όπλα.
«Οι διατάξεις της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και των σχετικών μηχανισμών, θεωρούνται τερματισμένες», δήλωσε το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν.
Ωστόσο, το υπουργείο επανέλαβε το άνοιγμα στη διπλωματία -αν και οι προοπτικές για ανανεωμένες συνομιλίες με τις ΗΠΑ παραμένουν ζοφερές, δεδομένης της σκληρής στάσης της Ουάσιγκτον τόσο υπό τις κυβερνήσεις Τραμπ όσο και Μπάιντεν.
Μια άλλη κρίσιμη συνέπεια της λήξης του ψηφίσματος 2231 είναι το τέλος της υποχρεωτικής αναφοράς του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) για τις πυρηνικές δραστηριότητες του Ιράν. Προηγουμένως, ο ΔΟΑΕ υπέβαλλε τριμηνιαίες εκθέσεις σχετικά με τη συμμόρφωση της Τεχεράνης με το JCPOA. Τώρα, μια τέτοια εποπτεία θα απαιτήσει νέες συμφωνίες.
Ο Gharibabadi σημείωσε ότι χωρίς το ψήφισμα 2231, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΟΑΕ δεν έχει πλέον νομική βάση για να απαιτήσει αυτές τις εκθέσεις - μειώνοντας ενδεχομένως τη διαφάνεια γύρω από τις πυρηνικές εξελίξεις του Ιράν.
Η απόφαση της E3 να επιβάλει κυρώσεις snapback αντιπροσωπεύει μια έντονη ανατροπή από τον προηγούμενο ρόλο τους ως υπερασπιστές του JCPOA. Μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία το 2018 υπό τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, τα ευρωπαϊκά έθνη αγωνίστηκαν να τη διασώσουν, συχνά συγκρουόμενα με την εκστρατεία «μέγιστης πίεσης» της Ουάσιγκτον.
Ο τερματισμός του JCPOA σηματοδοτεί μια κομβική στιγμή στο πυρηνικό έπος του Ιράν. Με τη Ρωσία και την Κίνα να υποστηρίζουν σταθερά την Τεχεράνη και μεγάλο μέρος του Παγκόσμιου Νότου να απορρίπτει τις δυτικές κυρώσεις, οι ΗΠΑ και η E3 αντιμετωπίζουν φθίνουσα μόχλευση.
Καθώς οι εντάσεις αυξάνονται, το ερώτημα παραμένει: Θα επικρατήσει η διπλωματία ή η κατάρρευση της πυρηνικής συμφωνίας θα ωθήσει την περιοχή πιο κοντά στη σύγκρουση; Προς το παρόν, το μήνυμα του Ιράν είναι σαφές - δεν θα λυγίσει στον εξαναγκασμό.
https://www.naturalnews.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου