Γράφει ο Κρεσέντσιο Σαντζίλιο
Στις 11 Μαρτίου, στο Στρασβούργο η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής von der Layen παρουσίασε, μαζί με τον Επίτροπο για τις Εξωτερικές Υποθέσεις Magnus Brunner, μετά από έγκριση του Σώματος των Επιτρόπων, το κείμενο του Κανονισμού για τη διαδικασία επαναπατρισμού που θα κατατεθεί προς ψήφιση στην Ευρωβουλή και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η ‘ευρωπαϊκή διαταγή επαναπατρισμού’, λοιπόν, η επίσπευση των απελάσεων των λαθρομεταναστών, η δυνατότητα δημιουργίας «κέντρων επαναπατρισμού» σε τρίτες χώρες υπό ορισμένων προϋποθέσεων, η αυστηροποίηση των κανόνων αναφορικά με τους αναγκαστικούς επαναπατρισμούς και τα κίνητρα για τους εθελούσιους επαναπατρισμούς: είναι αυτά μερικά από τα στοιχεία που περιλαμβάνουν τα 52 άρθρα του Κανονισμού, η θέση σε ισχύ αναμένεται προσεχώς.
Ο Κανονισμός θα αντικαταστήσει πλήρως την Οδηγία που είχε εκδοθεί το 2008 και ποτέ δεν λειτούργησε καλά: τυπικές αλλά και ουσιαστικές ατέλειες υπονόμευσαν την εφαρμογή της κιόλας εν τη γενέσει της.
Ο νέος Κανονισμός με ισχύ νόμου διαιρείται σε εννέα κεφάλαια. Ο σκοπός του είναι να εναρμονίσει τους κανόνες και να απλουστεύσει τη συνολική διαδικασία συνάμα ορίζοντας και κοινούς για όλες τις χώρες-μέλη τρόπους εφαρμογής, υπερβαίνοντας έτσι αποτελεσματικά τις διαφορετικότητες των 27 εθνικών συστημάτων επαναπατρισμού που ισχύουν σήμερα.
Η ενημέρωση των κανόνων εκ μέρους των leaders EE είχε ήδη επιτευχθεί στη συνάντηση κορυφής του περασμένου Οκτώβρη 2024.
Ένα κομβικό στοιχείο που περιέχει ο παρών Κανονισμός είναι και εκείνο που αφορά την πρόληψη κινδύνων φυγής όσων προορίζονται για επαναπατρισμό, μετά την ατυχή εμπειρία της προηγούμενης Οδηγίας όταν η δυνατότητα διαφυγής και εξαφάνισης του υπ0οψηφίου προς απέλαση ακύρωνε τις περισσότερες διαδικασίες επαναπατρισμού.
Τωόντι, μέσω αυτού του Κανονισμού γίνεται τώρα δυνατή η μεταφορά σε τρίτες χώρες εκείνων που έχουν λάβει απόφαση επαναπατρισμού, τρίτες χώρες με τις οποίες υπάρχει μια εθνικού επιπέδου συμφωνία η συνεννόηση και τρίτες χώρες στις οποίες γίνονται σεβαστοί οι κανόνες και οι διεθνείς αρχές για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης και της αρχής της μη απόρριψης (απώθησης).
Παράλληλα εγκαθίσταται ένας ανεξάρτητος μηχανισμός για τον έλεγχο/παρακολούθηση της πραγματικής εφαρμογής της συμφωνίας/συνεννόησης.
Από τον επαναπατρισμό εξαιρούνται οι μη συνοδευόμενοι ανήλικες και οι οικογένειες με ανήλικους.
Ο Κανονισμός προβλέπει κοινούς για όλες τις 27 χώρες-μέλη κανόνες σχετικά με την έκδοση εκτελεστικών αποφάσεων επαναπατρισμού. Επίσης διατυπώνει αυστηρότερους όρους ρύθμισης για όσους δεν δικαιούνται διεθνή προστασία, και οι οποίοι μάλλον είναι και οι περισσότεροι μεταξύ των λαθρομεταναστών.
Ειδικά, όποιος αρνείται να συνεργαστεί με τις αρχές κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επαναπατρισμού ή χωρίς έγκριση μετοικίζει σε άλλη χώρα-μέλος ή εντός της ημερομηνίας αναχώρησης δεν εγκαταλείπει τη χώρα-μέλος, υπόκειται σε απαγόρευση εισόδου στην ΕΕ για 10 έτη, με δυνατότητα προσθήκης άλλων 5 ετών.
Και το πιο σημαντικό: όντας Κανονισμός, τα μέτρα που προωθεί είναι υποχρεωτικά για όλους και για όλα τα επιμέρους στοιχεία τους, και άμεσα εφαρμοστέα σε όλες τις 27 χώρες-μέλη από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κειμένου, με ή χωρίς ενσωμάτωση στις εθνικές νομοθεσίες των κρατών.
Είναι εμφανής, επιτέλους, ο σκοπός επιτάχυνσης των απελάσεων και περεταίρω αυστηροποίησης των μέτρων ως πιο άμεσος τρόπος παρεμπόδισης της παράνομης κυκλοφορίας ατόμων με απόφαση απέλασης από την ΕΕ όπως εκτενώς συμβαίνει στις μέρες μας..
«Πρόκειται για κανόνες απλούς καιν ευκρινείς οι οποίοι εμποδίζουν τη φυγή και διευκολύνουν τον επαναπατρισμό των πολιτών τρίτων χωρών χωρίς δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ», κατά τα λόγια της προέδρου της Επιτροπής φον ντερ Λάιεν.
Ο Κανονισμός προβλέπει μια, ισχύουσα σε όλη την Ένωση και ενιαία για όλους, διαταγή επαναπατρισμού η οποία αντικαθιστά τις ως τώρα εν ισχύ πολλές εθνικές. Στην ουσία ένας λαθρομετανάστης με διαταγή απέλασης ενός κράτους της ΕΕ θα είναι σαν να έχει διαταγή απέλασης και από όλα τα άλλα κράτη της ΕΕ.
Επομένως, όπου κι αν καταφύγει, το ίδιο θα επιβληθεί εις βάρος του η διαταγή απέλασης.
Εντωμεταξύ τώρα, ανεξάρτητα από τη μελλοντική έγκριση του Κανονισμού και την προσεχή εφαρμογή του, ήδη η Γερμανία του Friedrich Merz δίνει τα πρώτα δείγματα μιας σκληρότερης γραμμής ελέγχων στα σύνορα, έστω κι αν αυτά είναι Schengen, με άμεσες επί τόπου απωθήσεις.
Μη ξεχνάμε πως την ίδια σκληρότητα συνοριακών ελέγχων χρόνια τώρα εφαρμόζουν η Αυστρία, η Δανία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Γαλλία και η Σλοβακία, και κανένας δεν έχει τίποτα να πει εναντίον, ούτε και οι αντίστοιχες δικαστικές αρχές, όπως δυστυχώς συμβαίνει στην Ιταλία όπου η «αριστερή δικαιοσύνη» επιτίθεται και αμφισβητεί ανοιχτά με αποφάσεις τις αποφάσεις της «δεξιάς κυβέρνησης», δηλαδή η «εξουσία» της δικαιοσύνης δεν αναγνωρίζει την «εκτελεστική εξουσία» – ουσιαστικά η δικαιοσύνη μπαίνει στα «χωράφια» της πολιτικής!
Όσο για την Πορτογαλία, η κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα χρησιμοποιήσει μέρος του PNRR, Plan National Recovery and Resilience, Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για να θέσει σε λειτουργία δύο «Κέντρα Παραμονής» για επαναπατριζόμενους λαθρομετανάστες.
Άλλωστε, είναι μέσα σε ετούτα τα πλαίσια που όλο και πιο επιτακτικά συζητιέται η δυνατότητα εφαρμογής της ιδέας των return hubs, κάτι ωστόσο πολύ διαφορετικό από το ιταλο-αλβανικό κέντρο στην Αλβανία όπου, υπό ιταλική δικαιοδοσία, απλά εξετάζονται οι αιτήσεις ασυλίας των εκεί μεταφερόμενων λαθρομεταναστών.
Η επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης του συνεχώς μεγαλύτερου όγκου λαθρομεταναστών κάθε μέρα σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ισπανία και η παράλληλη έλλειψη συνεργασίας των πολιτών τρίτων χωρών, εντείνει τη προσπάθεια αναχαίτισης και διαχείρισης των (λαθρο)μεταναστευτικών ροών.
Επί του ιδίου επιπέδου εξάλλου βρίσκονται και οι προβλέψεις του νέου «Συμφώνου για την μετανάστευση» που θα ισχύσει από το 2026, με την προοπτική οργάνωσης κέντρων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ για την φιλοξενία των λαθρομεταναστών στους οποίους δεν θα αναγνωρίζεται το δικαίωμα ασύλου.
Τέλος, τον προσεχή Ιούνη 2025 θα δημοσιευτεί και ο κατάλογος των τρίτων ασφαλών χωρών υποδοχής των επαναπατρισμένων, απαραίτητο στοιχείο για την πραγματοποίηση των προβλέψεων του νέου Κανονισμού επαναπατρισμού.
https://geopolitico.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου