Ο Ηρακλής ανακάλυψε την Αμερική!

 Ο Κολόμβος έμαθε για την καταστροφή

της Ατλαντίδας,

τον άθλο του Ηρακλή κατά του Γηρυόνη

και αποφάσισε να πάει να βρει την ήπειρο…

Του Γιώργου Λεκάκη

Η «Ατλαντίδα»[1] είναι ένα επικό ποίημα, που γράφτηκε στα καταλανικά από τον Jacinto Verdaguer, το 1877, προς τιμήν του μεγιστάνα της ναυτιλίας Antonio López y López (1817 - 1883), του πρώτου μαρκήσιου του Comillas / “Marqués de Comillas”. Το έγραψε κατά την διάρκεια του ταξειδιού του (1874-1876) με το πλοίο Guipúzcoa, της Transatlantic Company, πηγαίνοντας από την Ισπανία στην Κούβα.

Είχαν προηγηθεί τα ποιήματά του «Columbus» (1867) και «L'Espanya naixent» (= εκκολαπτόμενη Ισπανία, 1868).

Το έργο, εκέρδισε ένα ειδικό βραβείο στους Αγώνες Λουλουδιών / Juegos Florales της Βαρκελώνης την ίδια χρονιά που εκδόθηκε και, λόγω της επιτυχίας του, έδωσε ώθηση στο πολιτιστικό και λογοτεχνικό κίνημα Renaixença, που εξαπλώθηκε σε ορισμένες καταλανόφωνες περιοχές της Βαλένθια.[2] Ανακηρύχθηκε «νικητής των Ανθών» σε τρεις τομείς: πίστη, πατρίδα και αγάπη. Επήρε τον τίτλο «Master in Gai Saber». Ένα χρόνο αργότερα εκδόθηκε το έργο, και έγινε ένα από τα κλασσικά της καταλανικής λογοτεχνίας.

Το ποίημα αποτελείται από μια εισαγωγή, δέκα τραγούδια και ένα συμπέρασμα. Στην εισαγωγή αφηγείται πως ο Κολόμβος, νεαρός ακόμη, φτάνει στις ακτές της χερσονήσου μετά από ένα ναυάγιο, όπου ένας ερημίτης του διηγείται την ιστορία της Ατλαντίδας. Τα τραγούδια αφηγούνται τα κατορθώματα του Ηρακλή κατά του Γηρυόνη, τις περιπέτειες του Ηρακλή στην Ιβηρική, την καταβύθιση της ηπείρου των Ατλάντων, λόγω της υπερηφάνειας των κατοίκων της, ιδιαίτερα του μονάρχη Άτλαντα, και την εμφάνιση της Μεσογείου. Ο γνωστός Έλλην ήρωας, Ηρακλής, «δένεται» με μια νέα χώρα (την Ισπανία), απ’ όπου κατακτά την δόξα με την ανακάλυψη της Αμερικής. Εν κατακλείδι, ο Κολόμβος, αφού άκουσε την ιστορία του ερημίτη, ονειρεύεται να ταξειδέψει σε νέες χώρες και τελειώνει το ποίημα με την παρουσίαση της ανακάλυψης της Αμερικής.

Ο ποιητής βάζει και αφηγήσεις της Βίβλου, όπως λ.χ. μαζί με τον Κήπο των Εσπερίδων, εμφανίζεται ο… Πύργος της Βαβέλ.

Τα τραγούδια είναι δομημένα σε τετράστιχα αλεξανδρινού στίχου με εναλλασσόμενη ομοιοκαταληξία, ενώ η εισαγωγή και το συμπέρασμα σε στροφές δεκασύλλαβου στίχου.

Γνώρισε αρκετές εικονογραφημένες εκδόσεις: Josep Maria Xiró (1906), Antoni Ollé Pinell (1946), Miquel Plana (1992) κλπ. και μεταφράσθηκε σε πολλές γλώσσες: Γαλλικά (1884), οξιτανικά (1888), γερμανικά (1897), ιταλικά (1916), τσεχικά (1981), πορτογαλικά (1989) κλπ Διασκευάσθηκε δε από τον Manuel de Falla ως σκηνική καντάτα, που ολοκληρώθηκε από τον Ernesto Halffter το 1976.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Ελληνική Βιβλιογραφια". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,

http://www.arxeion-politismou.gr/