Η Αθήνα πριν καταστραφεί από το μπετόν και την αντιπαροχή ήταν μια πόλη με κοσμοπολίτικο αέρα και εκλεκτά οικοδομήματα που αντιπροσώπευαν διάφορα αρχιτεκτονικά κινήματα από τον νεοκλασικισμό έως την αρτ νουβό. Αποφάσισα να κάνω ένα φανταστικό περίπατο πίσω στο χρόνο στην Αθήνα μιας άλλης εποχής που δυστυχώς χάθηκε για πάντα. Η ρομαντική βόλτα στο παρελθόν της πόλης θα ξεκινήσει από την Βασιλίσσης Σοφίας και θα καταλήξει στις αρχές της Κηφισίας. Αν και κάποια νεοκλασικά έχουν σωθεί όπως π.χ. το μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, επέλεξα κτίρια που έχουν κατεδαφιστεί και θυμούνται μόνο οι παλιοί Αθηναίοι. Επίσης είναι συνειδητή επιλογή να μην βάλω φωτογραφίες των σημερινών κτιρίων, που αντικατέστησαν τα παλιά αρχοντικά, για να διατηρήσω λίγο από το μυστήριο και το παραμύθι.
Μέγαρο Παπούδωφ
Το μέγαρο Παπούδωφ βρισκόταν στην γωνία που σχημάτιζαν η Βασιλίσσης Σοφίας με την οδό Πανεπιστημίου απέναντι ακριβώς από το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Ανήκε στον Αριστείδη Παπούδωφ για τον οποίο λίγα είναι γνωστά διετέλεσε όμως πρόεδρος της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και υπήρξε ομογενής με στενές σχέσεις στη Ρωσία και την Κωνσταντινούπολη. Αρχικά ήταν μια διώροφη έπαυλη που κατασκευάστηκε γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα, όμως αργότερα στο κτίριο προστέθηκαν επιπλέον όροφοι και πήρε τη τελική του μορφή μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τότε προοριζόταν για πριγκιπική κατοικία του διαδόχου Γεωργίου και της πριγκίπισσας Ελισάβετ της Ρουμανίας όμως ο γάμος απέτυχε και πήραν διαζύγιο όσο βρίσκονταν στην εξορία. Πoυλήθηκε τελικά στον εύπορο επιχειρηματία Ν. Αθανασούλη και μετά το θάνατό του το κτίριο πέρασε στα χέρια του ελληνικού δημοσίου Κατεδαφίστηκε μετά από πολλές αλλάγες χρήσης τον Ιούλιο του 1971 και πέρασαν αρκετά χρόνια ώσπου να κατασκευαστεί στη θέση του το Astir Palace βάσει σχεδίων των Ι. Βικέλα, Εμμ. Βουρέκα, Κ. Δεκαβάλλα και Σ. Μολφέση. Στις μέρες μας στην πολυόροφη πολυκατοικία στεγάζονται γραφεία.
Mέγαρο Στουρνάρη-Mέρλιν
Το Mέγαρο Στουρνάρη-Mέρλιν στον αριθμό 11 της Bασιλίσσης Σοφίας ανάμεσα στη Mέρλιν και τη Σέκερη. Ήταν ένα εντυπωσιακό μεγάλο οίκημα που χτίστηκε τον 19ο αι. βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Λύσανδρου Kαυταντζόγλου. Ιδιοκτήτρια ήταν Ειρήνη μοναχοκόρη του Στουρνάρη, την οποία όμως αποκλήρωσε καθώς όριζε στη διαθήκη του “…εις την οποία κόρη μου αφήνω ρητή παραγγελία να παντρευτεί άντρα Έλληνα, διαφορετικά δεν της αφήνω τίποτα άλλο παρά την κατάρα μου”. Αντίθετα με τις επιθυμίες του πατέρα της η Ειρήνη παντρεύτηκε τον αγγλικής καταγωγής Κάρολο Μέρλιν και κατάφερε να πάρει την πατρική κληρονομιά από τον θείο της Μιχαήλ Τοσίτσα. Έτσι έγινε μια από τις πλουσιότερες γυναίκες των Αθηνών και ανέγειρε ένα μεγαλοπρεπές μέγαρο ντυμένο στην όψη του με πεντελικό μάρμαρο και με έναν όμορφο κήπο γεμάτο φοίνικες και κυπαρίσσια. Στέγασε για ένα διάστημα τη Σχολή Mεταξά. Kατεδαφίστηκε το 1962. Για περίπου 25 χρόνια παρέμεινε υπαίθριος χώρος στάθμευσης και τώρα στον χώρο στεγάζονται υπηρεσίες της Βουλής.
Αρχοντικό Pάλλη-Σκαραμαγκά
Πολυκατοικία Πεσματζόγλου
Η επιβλητική τετραώροφη πολυκατοικία εκλεκτικιστικού ρυθμού επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας 4 κα Ηρώδου Αττικού, οικοδομήθηκε γύρω στα 1900, βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Τσίλλερ. Ανήκε στον Ι. Πεσμαζόγλου και κατασκευάστηκε με κυρία επιδίωξη την ενοικίαση πολυτελών διαμερισμάτων σε ξένους εγκατεστημένους πρόσκαιρα στην Αθήνα.
Οικία Βόγλη
Ένα απο τα πιο χαρακτηριστικά σπίτια βρισκόταν στη Βασ. Σοφίας 35 και ήταν η Οικία Βόγλη, Χτίστηκε το 1900 βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Αναστασίου Χέλμη (ο Χέλμης είχε σχεδιάσει αργότερα το Μέγαρο Μαξίμου). Διακρινόταν για τη σύζευξη κλασικιστικών και αρ νουβό στοιχείων. Κατεδαφίστηκε το 1968. Ο Βόγλης ήταν ένας εκκεντρικός πλούσιος αριστοκράτης, που ντυνόταν κουρελής κι έκανε πλάκες με τις λίρες του στα γκαρσόνια στο Κολωνάκι. Aν και άκακος, τον έκλεισαν στο ψυχιατρείο.
Οικία Συριώτη-Εμπειρίκου
H οικία Συριώτη-Eμπειρίκου στη Βασιλίσσης Σοφίας 23 και Νεοφύτου Βάμβαήταν ένα εξαίρετο νεοκλασικό μέγαρο μέσα σε κατάφυτο κήπο χτίστηκε από τον Τσίλερ για λογαριασμό του πλούσιου εφοπλιστή και πολιτικού Λεωνίδα Εμπειρίκου. Ήταν πατέρας του γνωστού σε όλους μας λογοτέχνη Ανδρέα Εμπειρίκου. Η οικία στέγασε για μεγάλο διάστημα τη Σχολή Mακρή και Παναγιωτοπούλου κατεδαφίστηκε όμως τη δεκαετία του ’60 και παρέμεινε επί περίπου 30 χρόνια υπαίθριο πάρκινγκ. Σήμερα στεγάζει πολυόροφο κτίριο γραφείων και στο ισόγειο βρίσκονται τα TGIF’s Κολωνακίου.
Η οικία ζωγραφισμένη από τον Τσαρούχη.
Βίλα Θων
Η έπαυλη ανήκε στο Νικόλαο Θων και ο πατέρας του ήταν Βαυαρός ακόλουθος του βασιλιά Όθωνα. Ο ίδιος υπήρξε ανώτερος αυλικός και επιμελητής της Βασιλικής Χορηγίας του Γεωργίου Α’ ο οποίος του ανέθεσε τη διαχείριση και φροντίδα της ανέγερσης του Βασιλικού Θεάτρου (αργότερα ονομάστηκε Εθνικό). Απέκτησε μεγάλη ακίνητη περιουσία και υψηλή θέση στην αθηναϊκή κοινωνία.
Το κτήμα που ανέγειρε την έπαυλη αυτή βρισκόταν στη συμβολή Κηφισίας και Αλεξάνδρας. Μέσα σ’αυτή την έκταση θεμελίωσε, το 1887, και το ναό του Αγ. Νικολάου. Τα σχέδια των κτισμάτων, ο Θων, τα εμπιστεύτηκε στον Ερνέστο Τσίλλερ. Χαρακτηριστικός ήταν ο πράσινος κωνικός πυργίσκος με το αλεξικέραυνο και τα παράθυρα με τα βιτρό. Ανάμεσα στη βλάστηση από πεύκα, φοίνικες, οπωροφόρα, καλλωπιστικά και παρτέρια με εξωτικά φυτά και λουλούδια, υπήρχαν οκτώ γλυπτικές συνθέσεις και δεκάδες προτομές αγωνιστών, φιλελλήνων, πολιτικών.
Tο 1921 οι κληρονόμοι του Ν. Θων πούλησαν ολόκληρο το συγκρότημα σε δύο Έλληνες επιχειρηματίες. Στη δεκαετία του ’30 μια πτέρυγα λειτούργησε για λίγο ως κλινική και θεραπευτήριο ενώ από το 1936 εγκαταστάθηκε εκεί το εκπαιδευτήριο
του Γεώργιου Νεστορίδη με ενοίκιο. Tο τέλος κτιρίου ήρθε στη διάρκεια των Δεκεμβριανών του 1944, όταν καταστράφηκε μεγάλο μέρος της έπαυλης μετά από ανατίναξη πυρομαχικών. Μετά την εκκαθάριση του χώρου, το 1946, τη θέση της έπαυλης, των κήπων και των αγαλμάτων, θα πάρει το ακαλαίσθητο συγκρότημα καταστημάτων και γραφείων του Γιάννη Βωβού.
Η οικογένεια Θων το 1914
Ο κατάφυτος κήπος με τα αγάλματα και τους φοίνικες
Αθηναίοι της εποχής και συγκεκριμένα το 1912 απολαμβάνουν στιγμές γαλήνης και ηρεμίας στο πάρκο της βίλας Θων.
Βίλα Μαργαρίτα
Η επονομαζόμενη Villa Marguerite αποκαλούνταν από τους παλιούς Αθηναίους «ο Πύργος της Μαργαρίτας». Το παραμυθένιο αυτό κτίσμα σε σχέδια Άγγλου αρχιτέκτονα εκτεινόταν σε έκταση 1.613 τ.μ. Διέθετε 32 δωμάτια και βρισκόταν στη συμβολή Βασιλίσσης Σοφίας και Μεσογείων και χτίστηκε εξολοκλήρου με κόκκινη πελεκητή πέτρα. Στο νεογοτθικό αυτό πύργο αίσθηση προκαλούσαν ο κωνικός τρούλος, οι πυργίσκοι και στέγες καλυμμένες από μολυβδόφυλλα. Τον πύργο είχε σχεδιάσει Άγγλος αρχιτέκτονας κατά παραγγελία ενός ελληνοαμερικανικού επιχειρηματία. Το σπίτι τελικάτο αγόρασε ο Ευστάθιος Λάμψας, πλούσιος επιχειρηματίας και ιδιοκτήτης του κεντρικού ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία». Παντρεμένος με τη Γαλλίδα Παλμύρας Παλφρονά, το ζευγάρι είχε μια θετή κόρη, τη Μαργαρίτα. Εξ ου και το όνομα της βίλας, η οποία κατεδαφίστηκε λίγο πριν το 1970. Σήμερα στην ίδια θέση, απέναντι από τον κινηματογράφο “Γαλαξία”, βρίσκεται 9όροφο κτίριο γραφείων της Εθνικής Τράπεζας.
https://memorialize.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου