Πρώην πρωθυπουργός και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας
Η επόμενη χρονιά θα είναι γεμάτη προκλήσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα συνεχίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας για όσο περισσότερο μπορεί. Και πέρα από αυτόν τον πόλεμο, πολλά πρόκειται να αλλάξουν. Σε παγκόσμιο επίπεδο, αυτή θα είναι μια σούπερ εκλογική χρονιά που σπάνια έχουμε δει. Περίπου 50 έθνη με περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού θα προσέλθουν στις κάλπες – από την Ταϊβάν τον Ιανουάριο έως τις Ηνωμένες Πολιτείες τον Νοέμβριο. Αυτές οι εκλογές θα οδηγήσουν μεγάλο μέρος της ατζέντας του έτους. Και ενώ οι Ευρωπαίοι μπορούν να συνεχίσουν να ελπίζουν για το καλύτερο, πρέπει να προετοιμαστούν τώρα για το χειρότερο.
Ο τερματισμός του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι η πρωταρχική επιταγή ασφάλειας της Ευρώπης το 2024. Εάν η ΕΕ δεν μπορεί να παράσχει ειρήνη και σταθερότητα στα ανατολικά της, μπορεί να περιμένει ότι οι συγκρούσεις και οι αστάθειες εκεί θα εξαπλωθούν σταδιακά προς τα δυτικά. Ο Πούτιν ελπίζει ότι αυτή η σούπερ εκλογική χρονιά θα οδηγήσει σε εξασθενημένη υποστήριξη για την Ουκρανία, ιδιαίτερα εάν ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει τις αμερικανικές εκλογές αυτό το φθινόπωρο. Για να τερματιστεί ο πόλεμος, οι Ευρωπαίοι πρέπει να δείξουν στον Πούτιν ότι η αποφασιστικότητά τους είναι σταθερή και να λάβουν σαφή βήματα για να προετοιμάσουν την Ουκρανία για ένα ειρηνικό μέλλον, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει στην Ουάσιγκτον.
Έχουμε μεγάλο ενδιαφέρον για τη σταθερότητα και στην ανατολική Ασία. Στο ζήτημα του μέλλοντος της Ταϊβάν, κάθε λέξη μετράει και η προσοχή παραμένει η πιο σοφή πολιτική. Η Ταϊπέι και το Πεκίνο πρέπει να διαμορφώσουν τη μελλοντική τους σχέση με την πάροδο του χρόνου με ειρήνη και χωρίς κανένα είδος εξαναγκασμού. Μια σύγκρουση για το μέλλον της Ταϊβάν θα μετατραπεί γρήγορα σε σύγκρουση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας με βαθιές παγκόσμιες συνέπειες.
Οι μεγάλες ασιατικές δημοκρατίες, η Ινδονησία και η Ινδία, θα επιλέξουν τους ηγέτες τους για τα επόμενα χρόνια την άνοιξη. Οι ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες τους θα αποκτήσουν αυξανόμενο παγκόσμιο βάρος τις επόμενες δεκαετίες. Οι μεγαλύτερες εκλογές στον κόσμο στην Ινδία θα διαρκέσουν αρκετές εβδομάδες. Η συμπεριφορά και το αποτέλεσμά της θα επηρεάσουν και εμάς.
Στην ίδια την ΕΕ, δέκα χώρες έχουν σημαντικές εκλογές και φυσικά πολλά θα περιστρέφονται γύρω από τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο και τα επόμενα. Στις κάλπες πηγαίνει και το Ηνωμένο Βασίλειο, με μεγάλη πιθανότητα να αναλάβει νέα κυβέρνηση. Μετά την αλλαγή πρωθυπουργού, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι αλλάζουν πουκάμισα, η προοπτική για τους Συντηρητικούς είναι λιγότερο από αστρική. Μια αλλαγή θα μπορούσε να επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών που έχει ήδη κάνει μια διακριτική αρχή. Όλοι έχουμε συμφέρον σε αυτό.
Αλλά το παιχνίδι μετά τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το σημαντικό. Θα καθορίσει τη νέα στρατηγική πορεία της ΕΕ για τα επόμενα πέντε χρόνια και θα επιλέξει τους ανθρώπους που θα προωθήσουν αυτήν την πορεία. Αυτά τα χρόνια έχουν όλες τις προϋποθέσεις για να είναι ακόμα πιο θυελλώδη από τα προηγούμενα. Χρειαζόμαστε το καλύτερο διαθέσιμο πλήρωμα για το επόμενο ταξίδι.
Η ΕΕ έχει αναμφίβολα καθιερωθεί ως αποτελεσματικός διαχειριστής κρίσεων σε αυτούς τους καιρούς των μαύρων κύκνων. Ελίχθηκε στην πανδημία καλύτερα από ό,τι περίμεναν πολλοί, έχει θέσει την κλιματική πολιτική σε αξιόπιστα ζητήματα και χειρίζεται ακόμη και την αυξανόμενη μεταναστευτική πρόκληση λογικά βήμα προς βήμα, αν και με λίγο λιγότερη λάμψη.
Κοιτάζοντας μπροστά, οι πράσινοι και ψηφιακοί μετασχηματισμοί πρέπει να συνεχιστούν. Στην πρώτη πρόκειται για την τήρηση των όσων έχουν υποσχεθεί μέχρι το 2030, και στη δεύτερη για την πραγματοποίηση της ταχύτητας. Δεν μπορείτε ποτέ να ρυθμίσετε τον εαυτό σας στην κορυφή – μπορείτε να φτάσετε στην κορυφή μόνο με την καινοτομία. Οι ΗΠΑ επένδυσαν περίπου 27 δισεκατομμύρια δολάρια σε διάφορες προσπάθειες τεχνητής νοημοσύνης το 2023 – βρισκόμαστε μόνο στην προσεκτική αρχή αυτής της εξέλιξης.
Μια ολοένα και πιο κατακερματισμένη παγκόσμια οικονομία είναι μια άλλη σοβαρή πρόκληση για την Ευρώπη, η οποία για αιώνες έχει οικοδομήσει την ευημερία της στο άνοιγμα της στις παγκόσμιες αγορές. Τώρα γίνονται λιγότερα βήματα για την απελευθέρωση του παγκόσμιου εμπορίου και περισσότερα για τον περιορισμό ή τη ρύθμισή του. Πέρυσι, ανακοινώθηκαν 750 μέτρα απελευθέρωσης σε σύγκριση με σχεδόν 2.900 επιζήμια μέτρα – συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων στην παραγωγή και τις εξαγωγές, καθώς και των δασμών. Η Κίνα χτίζει τον δικό της κόσμο, οι ΗΠΑ δεν έχουν σχεδόν καθόλου εμπορική πολιτική, και πολλοί επίσης στην Ευρώπη μιλούν με περίπλοκους όρους για την οικονομική ασφάλεια – αλλά το DNA της Ευρώπης πρέπει να παραμείνει ανοιχτό σε μια ανοιχτή παγκόσμια οικονομία.
Αλλά η διεύρυνση με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και πιθανώς τα Δυτικά Βαλκάνια θα είναι το αποφασιστικό καθήκον – η στρατηγική επιταγή της ΕΕ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Είναι δύσκολο και προκλητικό από μόνο του, αλλά θα απαιτήσει επίσης μεταρρυθμίσεις εντός της ΕΕ που μπορεί να είναι ακόμη πιο δύσκολες. Πρέπει να προετοιμαστούμε καλύτερα για αυτή τη συζήτηση. Οι φιλοσοφικές εκδρομές για ευρείες αλλαγές συνθηκών μπορεί να έχουν ψυχαγωγική αξία αλλά ελάχιστη σχέση με την πολιτική πραγματικότητα. Εντός των υφιστάμενων πλαισίων και συνθηκών, ωστόσο, μπορούν να γίνουν πολλά για τον εξορθολογισμό της εργασίας και τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων.
Καθώς οι καιροί γίνονται όλο και πιο θυελλώδεις, θα πρέπει να είναι προφανές ότι οι μικρές μας χώρες –η Ευρώπη αποτελείται από χώρες που είναι μικρές και χώρες που δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει ότι είναι μικρές– ενδιαφέρονται για την καλύτερη προστασία που μπορεί να προσφέρει μια ευρύτερη και καλύτερη ΕΕ . Έχουμε το ΝΑΤΟ ως στρατιωτική ασπίδα και συμμαχία, αλλά οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι στο μέλλον είναι πολύ ευρύτεροι από αυτό, και γι' αυτούς μια ισχυρότερη ΕΕ θα είναι μια σημαντική ασπίδα ως συμμαχία ασφαλείας μας.
Πέρα από όλα αυτά τα γεγονότα διαφαίνεται οι εκλογές στις ΗΠΑ στις αρχές Νοεμβρίου. Ο φόβος για το τι μπορεί να φέρει έχει ήδη αρχίσει να κυριαρχεί στα κυβερνητικά γραφεία παγκοσμίως. Αν οι εκλογές ήταν σήμερα, πιθανότατα ο Τραμπ θα κέρδιζε. Αλλά ευτυχώς, δεν είναι σήμερα. Ένας χρόνος είναι πολύ μεγάλος χρόνος στην πολιτική. Η εικόνα της αμερικανικής οικονομίας θα έπρεπε να έχει βελτιωθεί μέχρι τότε – αν και η εικόνα της ηλικίας του Τζο Μπάιντεν λιγότερο. Και τα παγκόσμια γεγονότα θα έχουν τον αντίκτυπό τους. Ο πόλεμος στη Γάζα είναι ένα ζήτημα που χωρίζει γενιές – και σίγουρα δεν έχουμε δει το τέλος αυτής της καταστροφής.
Υπάρχουν πολλά να ειπωθούν για τις πιθανές συνέπειες μιας επιστροφής του Τραμπ και το ECFR σίγουρα δεν θα παραμελήσει το θέμα. Στην αμερικανική συζήτηση, όλο και πιο σκοτεινές προοπτικές για το τι μπορεί να συμβεί στο εσωτερικό κερδίζουν έδαφος. Κινδυνεύει να γίνει μια προεδρία που κυβερνάται από εκδίκηση.
Πρέπει να «αντιστούμε» στον Τραμπ όσο μπορούμε αναπτύσσοντας ισχυρές πολιτικές που μπορούν να σταθούν μόνες τους
Μια άλλη προεδρία Τραμπ θα είχε επίσης παγκόσμιες συνέπειες. Οι ΗΠΑ θα εγκατέλειπαν την κλιματική πολιτική και θα επεκτείνουν τις επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα. Το ΝΑΤΟ θα ήταν –στην καλύτερη περίπτωση– αδρανές. Θα υπήρχαν άνετες συναντήσεις με τους φίλους Πούτιν και Όρμπαν. Οι εμπορικοί πόλεμοι θα σκληρύνουν – ο Τραμπ μιλά για νέο δασμό 10 τοις εκατό σε όλα τα αγαθά που εισάγονται στις ΗΠΑ. Η λίστα συνεχίζεται. Σίγουρα δεν θα εγκαταλείψουμε την ελπίδα ότι η λογική κερδίζει – αλλά πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι εάν δεν το κάνει. Στην Ευρώπη, πρέπει να «αντέξουμε» τον Τραμπ όσο μπορούμε αναπτύσσοντας ισχυρές πολιτικές που μπορούν να σταθούν μόνες τους. Θα είναι απαιτητικό, σε ορισμένους τομείς εξαιρετικά απαιτητικό, αλλά σε πολλούς άλλους είναι απολύτως εφικτό.
Μπορούμε να ελπίζουμε ότι η πολιτική του Πούτιν θα καταρρεύσει και η επίθεση Τραμπ θα αποτύχει – αλλά πρέπει ρεαλιστικά να προετοιμαστούμε επίσης για χρόνια όταν εμείς οι Ευρωπαίοι θα στριμωχτούμε ανάμεσα σε έναν εκδικητικό Πούτιν και έναν εκδικητικό Τραμπ. Είναι ένας βάναυσος κόσμος, όπου τα ερωτήματα για την ειρήνη και τον πόλεμο έχουν επιστρέψει. Δεν μπορούμε να τους αποφύγουμε.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων δεν λαμβάνει συλλογικές θέσεις. Οι δημοσιεύσεις του ECFR αντιπροσωπεύουν μόνο τις απόψεις των μεμονωμένων συγγραφέων τους.
https://ecfr.eu/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου