Η Κύπρος στο απόσπασμα – Έρμαιο των τουρκικών εκβιασμών

του Μάκη Γεωργιάδη

Σε αδιέξοδο και πλήρη αποτυχία η συμμαχία με τον ιμπεριαλισμό

Εξαιρετικά μεγάλοι κίνδυνοι ανακύπτουν για την ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας μετά τις εντεινόμενες τουρκικές προκλήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στα νότια του νησιού. Η Τουρκία, παρά το γεγονός ότι αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στις επιδιώξεις της σε σχέση με το ρόλο της στη Μέση Ανατολή, αντιλαμβανόμενη αφενός την εξαιρετική ρευστότητα και μεταβλητότητα ακόμη και των συνόρων στην ευαίσθητη αυτή περιοχή και αφετέρου τη νέα φάση στην οποία περνά η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονάνθρακα στην Ανατολική Μεσόγειο, επιχειρεί τη δημιουργία τετελεσμένων στην Κύπρο. Ο εκβιασμός του τούρκου πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου ήταν κάτι παραπάνω από σαφής: ή συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου που κρύβονται στην ΑΟΖ της Κύπρου ή διχοτόμηση του νησιού. Το σκάφος «Μπαρμπαρός Χαϊρεντίν Πασα», με τη συνοδεία δύο φρεγατών, που σύμφωνα με την οδηγία προς ναυτιλομένους του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών θα διεξάγει έρευνες, γεωτρήσεις και ενδεχομένως μεταφορά πλατφόρμας εξόρυξης υδρογοναθράκων στα οικόπεδα 2, 3 και 9 της κυπριακής ΑΟΖ, είναι η αιχμη του δόρατος της τουρκικής επιθετικότητας, η οποία κατά τον Νταβούτογλου δεν είναι τίποτε άλλο παρά η διασφάλιση πως οι Τουρκοκύπριοι έχουν ίσα δικαιώματα με τους Ελληνοκύπριους στα οφέλη της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου.
Ωστόσο το κρίσιμο ζήτημα είναι η ίδια η Κύπρος και το στρατηγικό της αδιέξοδο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ισχύει στο ακέραιο η λαϊκή ρήση «όταν έχεις τέτοιους φίλους τι τους θέλεις τους εχθρούς». Όπου φίλοι και «σύμμαχοι» βλέπε ΗΠΑ, ΕΕ, Αγγλία και Ισραήλ. Η ολική πρόσδεση της εξωτερικής πολιτικής, ιδίως της κυβέρνησης Αναστασιάδη, σε ΗΠΑ και Ισραήλ φέρνει απανωτά χαστούκια, ενώ και η ΕΕ τηρώντας απαράδεκτη στάση σε όλη τη διάρκεια των τελευταίων γεγονότων δημιουργεί εύλογα ερωτήματα. Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης και 24ης Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, η ΕΕ «παροτρύνει την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην ΑΟΖ, μια διατύπωση που μόνο ως «σκληρή στάση» δεν μπορεί να ερμηνευτεί. Παράλληλα, το έμμεσο πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη διατύπωση πως οποιαδήποτε υπό ένταξη στην ΕΕ χώρα έχει υποχρέωση να αναγνωρίζει και τα 28 κράτη μέλη της Ένωσης δεν αποτελει σημαντικό πλήγμα για τις βασικές προτεραιότητες του Τ. Ερντογάν. Το βρετανικό Φόρειν Όφις, σε μια κατάπτυστη ανακοίνωση, όχι απλώς τηρεί ίσες αποστάσεις αλλά κάνει λόγο για «έρευνες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσογειο» και συστήνει «αυτοσυγκράτηση» και «αποφυγή εμπρηστικών δηλώσεων»! Ωστόσο και οι Αμερικανοί έχουν αφήσει εντελώς έκθετη την Κύπρο, καθώς ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιαννάκης Κασουλίδης είχε ήδη ενημερώσει τις ΗΠΑ στο περιθώριο της Συνόδου του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο για ενδεχόμενες τουρκικές προκλήσεις και οι αμερικανοί αξιωματούχοι τού απέκλεισαν κάθε σκέψη αντίδρασης!

Έχει ιδιαίτερη αξία να γίνει κατανοητό πως ακόμα κι αν η Τουρκία με τις ΗΠΑ σημειώνουν αυξημένες δυσκολίες στις σχέσεις τους, ακόμα κι αν το Ισραήλ έχει επίσης κάκιστες σχέσεις με την Τουρκία, εντούτοις είναι τέτοιο το ειδικό βάρος της γειτονικής μας χώρας στην περιοχή που κανείς δεν μένει αδιάφορος απέναντί του. Οι διαφορετικές στρατηγικές επιδιώξεις της Άγκυρας σε Συρία και Ιράκ έχουν οδηγήσει την Άγκυρα σε ένα διπλωματικό μπρα ντε φερ με τις ΗΠΑ με συνέπειες και για τις δύο χώρες.

Είναι γεγονός ότι το Ισραήλ ψάχνει την κατάλληλη ευκαιρία εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τουρκία, διότι πολύ απλά μπορεί να του εξασφαλίσει στρατηγικό βάθος και να είναι σημαντική σύμμαχος στη Μέση Ανατολή, σε αντίθεση με την Κύπρο και την Ελλάδα που αδυνατούν να του προσφέρουν ανάλογα πλεονεκτήματα. Σε αυτό το επίπεδο, όταν η συγκυρία το επιτρέψει, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι το Τελ Αβίβ θα προτιμήσει τη «φιλία» της Άγκυρας, αφήνοντας στα κρύα του λουτρού Αθήνα και Λευκωσία. Επιπροσθέτως στο επίπεδο της αξιοποίησης και της μεταφοράς των ενεργειακών αποθεμάτων της Μεσογείου η Τουρκία διεκδικεί επίσης με βάση την ισχύ της ή τους «τσαμπουκάδες» το ρόλο του κόμβου μεταφοράς προς την Ευρώπη. Είναι ευνόητο πως, αν κάποτε ομαλοποιηθούν οι σχέσεις με το Ισραήλ και στον ενεργειακο τομέα, η Τουρκία θα είναι ο πλέον σύντομος και οικονομκός δρόμος μεταφοράς και των ισραηλινών υδρογονανθράκων. Οι σχεδόν μηδενικές αντιδράσεις της ελληνικής κυβέρνησης όλο αυτό το διάστημα αναδεικνύουν την αξιοθρήνητη εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, η οποία ευρισκόμενη στην κυριολεξία υπό διάλυση δεν έχει πλέον κανένα σθένος να αντιπαρατεθεί ούτε καν σε διπλωματικό επίπεδο με την Τουρκία.

prin