Paul C. Jagot: Ο άνθρωπος παραμένει σ' όλη του τη ζωή υπόδουλος των συγκινήσεών του

Στο βιβλίο του Paul Jagot (1889-1962), "Ο Δρόμος για τη Δημιουργική Προσπάθεια", βρήκα πολλά "μαργαριτάρια", και θα ήθελα να συμμεριστώ κάποια μαζί σας, μπας και καταφέρουμε να τιθασεύσουμε τις εκρηκτικές συγκινήσεις που μας καταπονούν καθημερινά, απορροφώντας πολύτιμη ενέργεια από τον οργανισμό μας.

* Ο φόβος παραλύει, ο θυμός εξάπτει βίαια. Και οι δύο αυτές συγκινήσεις αποδιοργανώνουν την προσωπικότητα του ατόμου.

* Μόνο η ηρεμία μας αφήνει κυρίαρχους των πράξεών μας.

* Το συναισθηματικό πεδίο υπονομεύει την έλλογη βούληση.

 *Ο οργίλος άνθρωπος γίνεται έρμαιο στους θυμούς του.

*Χρειάζεται επίμονη άσκηση για την αναχαίτιση της οργής τη στιγμή που γεννιέται.

*Ο άνθρωπος πρέπει να υποτάξει τον παρορμητισμό στη θέληση, αντί να γίνεται θύμα του.

* Οι αστόχαστοι λόγοι και οι αλόγιστες πράξεις βλάπτουν πρώτα τον ίδιο τον εαυτό.

* Το ν' αφηνόμαστε να μας παρασύρει η οργή, εκδηλώνοντας εξωτερικά εκείνο που νιώθουμε μέσα μας, προδίδει κατωτερότητα της προσωπικότητας.

*Η εξωτερική στάση απηχεί βαθιά τις ψυχικές μας καταστάσεις.

* Όταν πειθαρχούνται τα αισθήματα, οι συγκινήσεις, οι αυθορμητισμοί και η φαντασία, τότε αποκαθίσταται η ηρεμία ψυχής, ενώ η έξαψη, η τύφλωση και το πείσμα απομακρύνονται.

* Οι δύο βασικές τάσεις της ανθρώπινης φύσης είναι η αδράνεια και η έλξη προς την  ικανοποίηση των αναγκών.

* Η επιτακτικότητα των ζωτικών αναγκών απαιτεί μια αντίδραση κατά της αδράνειας.

* Τα περισσότερα άτομα περιορίζονται στην ελάχιστη προσπάθεια που τους επιβάλλεται από εκείνους από τους οποίους εξαρτώνται. Αν απέφευγαν αυτή την ελάχιστη προσπάθεια, θα έχαναν αμοιβή ή τη θέση τους. Έτσι ρυθμίζουν τη ζωή τους σύμφωνα μ' εκείνο το οποίο εξαναγκάζονται να κάνουν λόγω φόβου.

* Το άλλο μέρος των πράξεων του ατόμου που δεν υπαγορεύονται από το φόβο έχουν τριπλή προέλευση: 
α) τα φυσικά ένστικτα,
β) τη συναισθηματική ζωή (εντυπώσεις, αισθήματα, συγκινήσεις),
γ) το ευμετάβλητο, παραμορφωτικό και κάποτε παραληρηματικό καλειδοσκόπιο της φαντασίας.

* Η ευχάριστη ανοχή της δικτατορίας των ενστίκτων οδηγεί σε βαριά σφάλματα υγιεινής και καταχρήσεις, που αναπόφευκτα συνεπάγονται οργανικές διαταραχές και εξάντληση του ανοσοποιητικού.

* Επειδή ο φυσικός οργανισμός, η διάνοια και το ηθικό είναι αλληλένδετα, κάθε διαταραχή και κάθε τοξίνωση αλλοιώνουν την πνευματική διαύγεια και αποδιοργανώνουν το χαρακτήρα.

* Η παθητικότητα στην επιρροή των εντυπώσεων επιφέρει ολέθρια αστάθεια της προσωπικότητας, κάτι που εμποδίζει την πραγματοποίηση ενός μακρόπνοου έργου.  Επιπλέον, μια υπερέντονη εντύπωση μπορεί να προκαλέσει όχι μόνο συγκινησιακές διαταραχές αλλά και σοβαρές οργανικές αναστατώσεις, ιδιαίτερα ενδοκρινικές.

*  Όταν η συμπεριφορά του ατόμου καθορίζεται αποκλειστικά είτε από τις εξωτερικές εντυπώσεις και εξαρτήσεις είτε από τους εσωτερικούς αυτοματισμούς του, τότε η έλλογη σκέψη και η ενεργητική βούληση κοιμούνται και εκφυλίζονται. Αυτό επιφέρει την ελάττωση της ικανότητας για ελεύθερα και λογικά αποφασισμένη δημιουργική προσπάθεια που είναι καθ' εαυτή λυτρωτική για το άτομο και ευεργετική για την κοινωνία.

* Αν υπολογίζαμε πόσες δυσάρεστες καταστάσεις δημιουργούν στον καθένα οι πρόχειρες κρίσεις, οι αυθόρμητες αποφάσεις, οι περιπτώσεις όπου μας παρασύρουν τα ένστικτα ή τα αισθήματά μας,  τότε θα κάναμε πολλές ωφέλιμες σκέψεις για τις συνέπειες που μπορεί να έχει το παρόν στο κοντινό ή μακρινό μέλλον.  Η ζωή είναι άτεγκτη για όσους δεν έμαθαν να χρησιμοποιούν την κρίση και τη λογική τους.