Τι είδους -χειρότερη- κρίση μας περιμένει;

Της Ζέζας Ζήκου

Μολονότι αρκετοί πια έχουν γίνει φτωχοί, απαιτείται κάποιος χρόνος έως ότου οι άνθρωποι εξαντλήσουν όλο το κομπόδεμά τους και βουλιάξουν στην εξαθλίωση. Αραγε, θα μας αφήσουν να βουλιάξουμε όπως εκείνοι για τους οποίους ο Τζον Στάινμπεκ έγραψε τα «Σταφύλια της οργής»; Ποιο είναι όμως το οικονομικό μέλλον της άρρωστης χώρας μας; Τι απέγινε η γεωργία της; Τι απέγινε η βιομηχανία της; Πού κατέληξαν οι κερδοφόρες υπηρεσίες της; Ποια είναι η απειλή σήμερα; Τι είδους -χειρότερη- κρίση μας περιμένει; Η αλήθεια είναι σκληρή. Νέα μέτρα ή νέοι φόροι θα κάνουν την απόδρασή μας από τη φτώχεια σχεδόν αδύνατη.

Η κυβέρνηση από την πλευρά της σπεύδει να υπενθυμίσει τη σχετική ρήτρα που έχει τεθεί στο Μνημόνιο: αν τα έσοδα τεθούν εκτός στόχων, τότε θα έρθουν μέτρα. Μέτρα ή φόροι; Αλλά προεκλογικώς η τρικομματική κυβέρνηση υποσχόταν όχι νέους φόρους και η Νέα Δημοκρατία μείωση των φόρων. Δηλαδή πιστεύουν ότι τις προεκλογικές δεσμεύσεις τους τις έχουμε ξεχάσει; Πλανώνται πλάνην οικτράν.

Τα στοιχεία της Eurostat απεικονίζουν τη θλιβερή πραγματικότητα, αυτήν που προσπαθεί να εξωραΐσει η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος. Η ανάπτυξη θα έρθει το 2014, μας λέει. Στην ενδιάμεση έκθεση της ΤτΕ για τη νομισματική πολιτική προβλέπεται ότι το ΑΕΠ της χώρας θα υποχωρήσει το 2013 κατά 4,5%, ενώ η οικονομία θα επανέλθει σε θετικούς (!) ρυθμούς ανάπτυξης από το 2014. Η σωρευτική μείωση του ΑΕΠ φθάνει το 24% στην περίοδο 2008-2013. Η ανεργία εκτιμάται στο 26% το 2013 και το 2014. Και μπορεί να δρομολογηθεί ανάπτυξη μέσα σε αυτό το τοπίο; Εντάξει.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, στα όρια της φτώχειας έχουν κατέλθει 3,4 εκατ. άνθρωποι στην Ελλάδα. Το 2011 τo 31% του ελληνικού πληθυσμού ζει κοντά στα όρια της φτώχειας. Και το 21% ζει οριακά με πενιχρό εισόδημα. Από δίπλα μας, Βούλγαροι, Ρουμάνοι και Ισπανοί. Το 15% των Ελλήνων αδυνατεί πλέον να καλύψει βασικές ανάγκες.

Τα ποσοστά αυτά κατατάσσουν την Ελλάδα στις χώρες της Ε.Ε. με το υψηλότερο ποσοστό πληθυσμού κοντά στο όριο της φτώχειας, μετά τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Λεττονία και τη Λιθουανία. Ατομα κοντά στο όριο της φτώχειας θεωρούνται εκείνα που ζουν σε νοικοκυριά με διαθέσιμο εισόδημα κάτω του 60% του εθνικού μέσου διαθέσιμου εισοδήματος (μετά τις μεταβιβάσεις των κοινωνικών επιδομάτων). Την ίδια χρονιά στην Ε.Ε., 119,6 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν κοντά στο όριο της φτώχειας, ή το 24,2% του πληθυσμού, έναντι 23,4% το 2010 και 23,5% το 2008.

Τα υψηλότερα ποσοστά πληθυσμού που ζουν κοντά στο όριο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (49%), στη Ρουμανία και τη Λεττονία (40%), στη Λιθουανία (33%) και στην Ουγγαρία και την Ελλάδα (31%). Τα χαμηλότερα ποσοστά σημειώθηκαν στην Τσεχία (15%), στην Ολλανδία και στη Σουηδία (16%), στο Λουξεμβούργο και στην Αυστρία (17%).

Τα υψηλότερα ποσοστά πληθυσμού με πενιχρό εισόδημα καταγράφηκαν στη Βουλγαρία, στη Ρουμανία και στην Ισπανία (22%) και στην Ελλάδα (21%). Αντιθέτως, τα χαμηλότερα ποσοστά σημειώθηκαν στην Τσεχία (10%), στην Ολλανδία (11%), στην Αυστρία, στη Δανία και στη Σλοβακία (13%). Σε ό,τι αφορά το ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού που αδυνατεί να καλύψει σημαντικά υλικά αγαθά, το 2011 ανήλθε σε 15,2%, έναντι 8,8% στην Ε.Ε. Ο συγκεκριμένος δείκτης παρουσιάζει μεγάλη διακύμανση στην Ε.Ε., ξεκινώντας από 1% στο Λουξεμβούργο και τη Σουηδία και φτάνοντας στο 44% στη Βουλγαρία και στο 31% στη Λεττονία. Σε ό,τι αφορά το ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού που ζούσε σε νοικοκυριά χαμηλής εντάσεως εργασίας ανήλθε σε 11,8% το 2011, έναντι 10% στην Ε.Ε.

Δεν μπορείς να φορτώνεις συνεχώς με νέα χρέη μια αφερέγγυα χώρα, που δεν έχει καμιά ελπίδα να τα ξεπληρώσει ώστε να ξαναβγεί στις αγορές. Και επειδή τους κουτόφραγκους τους πιάσαμε κορόιδα όχι μία, αλλά τρεις φορές, μια για να μπούμε στο ευρώ, μια για να πάρουμε το πρώτο δάνειο με το πρώτο Μνημόνιο και άλλη μια με τα επόμενα Μεσοπρόθεσμα και τα Μνημόνια, έχουν θέσει τους όρους και θα επιβλέψουν την εκτέλεσή τους!

Οι εσωτερικές υποχρεώσεις μιας χώρας είναι να καταβάλλει μισθούς και συντάξεις και να εξασφαλίζει την παροχή υπηρεσιών και αγαθών στους πολίτες. Οταν αφαιρεί από αυτές τις παροχές και μεταβιβάζει διαρκώς τον παραγόμενο πλούτο στο εξωτερικό προκειμένου να ικανοποιούνται οι απαιτήσεις των ξένων δανειστών, υποθηκεύει αυτούς τους πολίτες και την περιουσία του κράτους ως ενέχυρο για το χρέος. Χωρίς αιδώ υποστηρίζουν τη διαβόητη εσωτερική υποτίμηση, δηλαδή μια υποτίμηση χωρίς εκείνους τους ανεξάρτητους μηχανισμούς που επιτρέπουν την υποτίμηση του νομίσματος.