Η Ελλάδα μπορεί να πιέσει για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα

 

του Δημήτρη Τσαϊλά, Υποναυάρχου ε.α.

Η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιήσει τη στρατηγική της μόχλευση για να πιέσει για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα

Καθώς ο καταστροφικός πόλεμος στη Γάζα συνεχίζεται χωρίς να διαφαίνεται σαφές τέλος, η παγκόσμια χορωδία που απαιτεί κατάπαυση του πυρός δυναμώνει. Ωστόσο, μεταξύ των φωνών που θα μπορούσαν να έχουν τη μεγαλύτερη σημασία είναι μία που έχει παραμείνει πολύ σιωπηλή: η Ελλάδα.

Η Ελλάδα έχει από καιρό τοποθετηθεί ως αξιόπιστος και σταθεροποιητικός παράγοντας στην Ανατολική Μεσόγειο. Απολαμβάνει στενούς δεσμούς τόσο με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και με το Ισραήλ και διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε μια εποχή που το Ισραήλ βυθίζεται σε ένα στρατιωτικό και ανθρωπιστικό τέλμα και η πολιτική των ΗΠΑ έχει παραλύσει, η Ελλάδα έχει τόσο την ηθική ευθύνη όσο και τη στρατηγική επιρροή για να δράσει.

Ο πόλεμος του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στη Γάζα, που ξεκίνησε ως απάντηση στις φρικτές επιθέσεις της τρομοκρατικής ομάδας Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, έχει πλέον ξεπεράσει κάθε ισχυρισμό αυτοάμυνας. Με πάνω από 60.000 Παλαιστίνιους να έχουν σκοτωθεί, το 92% των σπιτιών να έχει καταστραφεί και τον πληθυσμό να έχει οδηγηθεί στην πείνα, αυτή η εκστρατεία έχει χάσει τη νομιμότητά της στα μάτια του κόσμου. Ο δηλωμένος στόχος του Ισραήλ να «εξαλείψει τη Χαμάς» έχει μεταλλαχθεί σε έναν παρατεταμένο, τιμωρητικό πόλεμο εναντίον ολόκληρου του άμαχου πληθυσμού της Γάζας, ενέργειες που ισοδυναμούν με συλλογική τιμωρία και, σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις νομικών εμπειρογνωμόνων, με εγκλήματα πολέμου ή και χειρότερα.

Παρά τη διεθνή κατακραυγή, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης διαφωνίας εντός των Ηνωμένων Πολιτειών και της ΕΕ, η ουσιαστική πίεση στο Ισραήλ ήταν αμελητέα. Η Ουάσινγκτον παραμένει ο κύριος στρατιωτικός υποστηρικτής του Ισραήλ, παρέχοντας σχεδόν 4 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε βοήθεια, ωστόσο τόσο οι κυβερνήσεις Μπάιντεν όσο και Τραμπ δεν έχουν επιβάλει πραγματικούς όρους για να σταματήσουν τον πόλεμο ή να διασφαλίσουν την ανοικοδόμηση και την πολιτική συμφιλίωση μετά τον πόλεμο.

Εδώ πρέπει να παρέμβει η Ελλάδα.

Ως μία από τις λίγες χώρες της ΕΕ που διατηρούν ισχυρούς δεσμούς ασφαλείας και διπλωματίας με το Ισραήλ, και ως αναδυόμενος ενεργειακός κόμβος και αμυντικός εταίρος των ΗΠΑ, η Ελλάδα βρίσκεται σε μοναδική θέση για να χρησιμεύσει τόσο ως μεσολαβητής όσο και ως αγγελιοφόρος. Η Ελλάδα δεν είναι απλώς ένας θεατής σε αυτήν την κρίση, είναι μια γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της διατλαντικής συμμαχίας. Η αυξανόμενη αμυντική συνεργασία της Αθήνας με το Ισραήλ της δίνει επιρροή. Οι κοινές δεσμεύσεις της στο ΝΑΤΟ με τις ΗΠΑ ενισχύουν περαιτέρω την ικανότητά της να επηρεάζει την Ουάσινγκτον.

Το πιο σημαντικό είναι ότι η ίδια η ιστορία της Ελλάδας ως έθνους που σφυρηλατήθηκε μέσα από τον αγώνα για ανεξαρτησία της δίνει ηθικό κύρος όταν μιλάει για ζητήματα εθνικής απελευθέρωσης και ανθρώπινου πόνου. Οι Έλληνες πολίτες, που υποστηρίζουν συντριπτικά τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, παρακολουθούν με τρόμο έναν πληθυσμό να πολιορκείται με βόμβες και να του στερούνται βασικές ανάγκες. Για μια χώρα που γνωρίζει κατοχή, λιμό και πόλεμο, η σιωπή δεν είναι ουδετερότητα, είναι συνενοχή.

Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει:

• Να ζητήσει δημόσια μόνιμη κατάπαυση του πυρός και άμεση πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
• Να αξιοποιήσει τις αμυντικές συμφωνίες της με το Ισραήλ για να πιέσει για αυτοσυγκράτηση και στρατηγική αναπροσαρμογή.
• Συντονισμός με τους συμμάχους της ΕΕ για την αναβίωση μιας αξιόπιστης ειρηνευτικής διαδικασίας που θα βασίζεται στη λύση των δύο κρατών.
• Να χρησιμοποιήσει το αυξανόμενο διπλωματικό της κύρος για να πιέσει τις ΗΠΑ να θέσουν ως προϋπόθεση για την παροχή βοήθειας τη συμμόρφωση του Ισραήλ με το διεθνές δίκαιο και τις ειρηνευτικές δεσμεύσεις.

Μια τέτοια ενέργεια δεν θα έθετε σε κίνδυνο τις συμμαχίες της Ελλάδας, αλλά θα τις ενίσχυε. Τοποθετώντας τον εαυτό της ως μεσολαβητή ειρήνης με αρχές, η Ελλάδα μπορεί να αναβαθμίσει το διεθνές της προφίλ και να επιβεβαιώσει τις αξίες της στην παγκόσμια σκηνή. Θα αντανακλούσε επίσης τη βούληση του ελληνικού λαού, ο οποίος έχει δείξει εδώ και καιρό αλληλεγγύη στην παλαιστινιακή υπόθεση όχι σε αντίθεση με το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ, αλλά στην επιδίωξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης.

Αυτό που είναι καλό για τον Νετανιάχου βραχυπρόθεσμα είναι κακό για το Ισραήλ, κακό για τους Παλαιστίνιους και κακό για την περιφερειακή σταθερότητα. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη Γάζα εμβαθύνει τον εξτρεμισμό, αποξενώνει τους συμμάχους και αποσταθεροποιεί μια περιοχή όπου η Ελλάδα έχει ζωτικά συμφέροντα.

Είναι καιρός η Ελλάδα να μιλήσει, όχι μόνο ως φίλος του Ισραήλ ή των ΗΠΑ, αλλά ως υπεύθυνη δημοκρατία, περιφερειακή δύναμη και φωνή συνείδησης.

Τέλος στον πόλεμο. Τέλος στην πείνα. Τέλος στη σιωπή.

Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI) και του Research Institute for European and American Studies (RIEAS).

https://www.anixneuseis.gr/

ΜΕ ΤΟΝ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΑ Ή ΜΕ ΤΟΝ ΑΣΤΥΦΥΛΑΚΑ?

 

Κατά τις διακηρυγμένες θέσεις της εξωτερικής πολίτικης της Μόσχας, ο διαπολιτισμικός φακός προβάλετε να είναι ως εξαιρετικά σημαντικός γιατί δείχνει ότι η λεγόμενη πρόβλεψη της «σύγκρουσης των πολιτισμών» του Χάντινγκτον ήταν μόνο ένα παράδειγμα κακοπροαίρετων ευσεβών πόθων (αν όχι προκλητική πολιτική πρόταση). Αν και ο μύθος αυτός έχει αναμφισβήτητα αμφισβητηθεί ως ιδεολόγημα για να δικαιολογηθούν οι επεμβάσεις των ΗΠΑ μετά την 3η Σεπτεμβρίου σε αποστολές ρύθμισης των τιμών του πετρελαίου πάνω από το κόστος παραγωγής τους από τα σχιστολιθικά του Τέξας, ο Πούτιν τώρα αυτό το αποσκοπεί προβάλλοντας μια αόριστη "σύγκλιση των πολιτισμών" μεταξύ του Ορθοδόξου Χριστιανισμού, του Ισλάμ και του Ινδουισμού. Αυτό είναι το κεντρικό του αφήγημα.

 

Η εμφάνιση της πολυπολικής παγκόσμιας τάξης (ή «νέας παγκόσμιας τάξης», όπως την αποκάλεσε ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν), έχει επιταχυνθεί από τις συνέπειες της άνευ προηγουμένου και μακροχρόνια δεόντως σχεδιασμένης απάντησης από τη Δύση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Αυτή ξεκίνησε με την συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, την οποία βεβαίως και πυροδότησε η ίδια η Αμερική δια των πιονιών που ελέγχει στην Ευρωπαϊκή σκακιέρα. 

 

Το μέγα ερώτημα ήταν (και παραμένει και επί της περιόδου Τραμπ2.0): Γιατί επιμένουν σε αυτήν την στρατηγική τα αμερικανικά think tanks αφού ήξεραν ότι οι συνέπειες των κυρώσεων τους (ή τώρα και των δασμών του Τραμπ) θα κατέστρεφαν ένα μεγάλο μέρος του "δυτικού πολιτισμού". Ιδιαίτερα αυτού που συνδέεται με το ευρώ;; Οι Αμερικανοί policy makers δεν φημίζονται για βλάκες όταν λαμβάνονται τέτοιου επιπέδου αποφάσεις.

 

Μια εύκολη απάντηση- ερμηνεία προκύπτει από τον πιο πάνω πίνακα. Όσο οι τιμές του πετρελαίου διατηρούνται πάνω από αυτά τα κόστη παραγωγής του, είναι δυνατή η συνέχιση εξαγωγής σε όλον τον πλανήτη του (κρυφού) εσωτερικού πληθωρισμού των ΗΠΑ δια του συστήματος έκδοσης πετροδολαρίων, όπως ισχύει από το 71 μέχρι σήμερα. Αυτό το γεγονός παραβλέπει ως αποδεκτό και το αποτέλεσμα ότι έτσι αυξάνονται και τα κέρδη των ενεργειακών ανταγωνιστών των ΗΠΑ.

 

Όμως δεν αρκούν πλέον οι εύκολες αναγνώσεις και συμπεράσματα για να γίνονται κατανοητά τα "γιατί" όσων συμβαίνουν τώρα εκεί έξω. Το πιο κάτω βάθος ανάλυση ως εξής:

 

Μετά όμως την κατάρρευση του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης, που άφησε πίσω της μόνο χρέη και ανισότητες, η Πρωτοβουλία Belt & Road της Κίνας (BRI) θεωρείται, μέχρι στιγμής, ως το μόνο φυσικό μέσο για τη συγκέντρωση διαφορετικών πολιτισμών μέσω του κοινού στόχου του εμπορίου, των επενδύσεων και της αμοιβαία επωφελούς κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης. 

 

Αυτό θορυβεί τα think tanks που έχουν μάθει να ερμηνεύουν τα πάντα μόνο υπό την οπτική του Πολέμου των πολιτισμών του Χάρντιγκτον και με τα "τρίγωνα του Κίσινγκερ" (στο * τι είναι αυτά).

 

Και έντρομοι διαπιστώνουν πλέον ότι στα περισσότερα τρίγωνα διακρατικών σχέσεων, παύει να είναι απαραίτητη πλέον η παρουσία των ΗΠΑ ως του παγκόσμιου χωροφύλακα για να κινείται το εμπόριο υπό την εποπτεία τους, όταν το brand name του όρου "σύγκρουση των πολιτισμών" φαίνεται να το "τελειώνει" ο Πούτιν με το πιο πάνω αφήγημα περί της διαπολιτισμικής συνεργασίας σε ότι επιδιώκει με την δική του εξωτερική πολιτική.

 

Αποτέλεσμα και αυτών των δύο: το ότι είναι πλέον προφανές ότι η παντοκρατορία του δολαρίου να απειλείται πλέον σοβαρά.

 

Αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι πλάι σε αυτήν την κινεζική πρωτοβουλία , αναπτύσσεται γρήγορα και η πρωτοβουλία του Πούτιν για ένα άλλο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, νεοφιλελέ κοπής και αυτό, που στηρίζεται πάνω στην προβολή της "αντίληψης" του ότι είναι το αποτέλεσμα μιας διαπολιτισμικής συνεργασίας. Των ατάκτων παιδιών του οικονομικού νότου, όπως το Ιράν, ή η Τουρκία, προς ένα σύστημα παγκόσμιας διακυβέρνησης τύπου G7 υπό την Ρωσια, την Κίνα και ενδεχομένως και την Ινδία.

 

Τι τους ενώνει πολιτισμικά;;

 

Προς το παρόν μόνο μία δεξιά έκδοση του νεοφιλελευθερισμού ver1.0 με ισχυρότατη δόση ακραίου εθνικισμού για την εξυπηρέτηση των δικών τους εθνικών τους ελίτ.

 

Αυτό δείχνει τώρα να είναι εφικτό, μετά το γεωοικονομικό κόλπο του Πούτιν, που μοιάζει σαν λαβή του τζούντο, που ακολούθησε ως αντίδραση στις κυρώσεις της "Δύσης" μετά την εισβολή του στην Ουκρανία. Ανέτρεψε τα οικονομικά τραπέζια της, αφού ο Ρώσος ηγέτης αποφάσισε ότι όλες οι συμβάσεις φυσικού αερίου και οι εξαγωγές και άλλων ζωτικών πρώτων υλών προς χώρες, που χαρακτηρίστηκαν πρόσφατα ως μη φιλικές του, με εμπορικές πράξεις που πρέπει να πληρώνονται σε ρούβλια. 

 

Έτσι το δίλημμα των think tanks είναι είτε να υποστηρίξουν το ρούβλι εάν συμμορφωθούν, ή να διακινδυνεύσουν μια συνολική οικονομική κρίση στη Δύση, μαζί με μια διατροφική στην Αφρική, αν εναντιωθούν στην λαβή του νέου παγκόσμιου αστυφύλακα. Και τα δύο αποτελέσματα είναι ευεργετικά για τη Μόσχα και τις ρωσικές ελιτ, που βγήκαν έτσι αλώβητες από τις κυρώσεις λόγω της "βοήθειας" που πήραν από τον Ερντογάν ή την Ινδία (που απλώς ψωνίζει φτηνά και καιροσκοπικά κάνοντάς το δικό της παιχνίδι με ορίζοντα το 2050).

 

Όλα αυτά συμπληρώνονται και με την άλλη μεγάλη στρατηγική της Μόσχας επί του νομισματικού πολέμου, που ξεκίνησε να προετοιμάζεται από το 16, και οδηγεί στην δημιουργία ενός αντι-δολαρίου ως βασικού στοιχείου της νέας (ή μήπως νέων?) οικονομικών ζωνών που διαμορφώνονται ακριβώς πάνω στον έλεγχο των ενεργειακών ροών με όχημα, πλέον, το φυσικό αέριο.

 

Ως εκ τούτου, μία πυρηνική μεν, δύναμη με οικονομικό όμως μέγεθος και ειδικό βάρος στην παγκόσμια οικονομία μικρότερο πχ από της Ιταλίας, δείχνει να πρωταγωνιστεί σε ένα μεγάλο γεωπολιτικό και οικονομικό μετασχηματισμό του μετα- παγκοσμιοποιημένου πλανήτη σε ρόλο κεντρικού ρυθμιστή μιας ζώνης του και με προθέσεις απειλητικές στην αντίπαλο ζώνη. Θα αρκεί να κλείνει ή να ανοίγει μερικές στρόφιγγες σε ένα πλέγμα αγωγών αερίων (τώρα του φυσικού, αργότερα και υδρογόνου) και οι πολυ-πολιτισμικοί εταίροι φίλοι του του θα πειθαρχούν! Η ίδια ακριβώς πολιτική που ακολούθησαν οι ΗΠΑ με τον έλεγχο της ροής του πετρελαίου από το 71 και μετά. Αλλά αυτό θα γίνεται με "διαπολιτισμική επικάλυψη".

 

Μπορείς να το πεις αυτό και come back ή μία προσπάθεια νεκρανάστασης του ορθοδόξου νεοφιλελευθερισμού, με μια "παγκοσμιοποίηση" επί του μισού  πλανήτη για να πορευτεί με τις ίδιες συνταγές σαν αυτές που κυριάρχησαν την προηγούμενη 35ετια.

 

Σε αυτή την σκληρή πραγματικότητα, η "Δύση" δεν έχει πλέον να αντιτάξει κάτι αντίστοιχο! Ελπίζει μόνο στις πρωτοβουλίες της Blackrock, που ετοιμάζει πολύ μεθοδικά την νέα έκδοση του νεοφιλελευθερισμού ver2.0 επί ενός ψηφιακού δολαρίου αντικρυσμένου με τις μετοχές των εταιρειών που ελέγχει με τα 13,5τρισ δολάρια που διαχειρίζεται, περνώντας πριν μια μεταβατική φάση ξεφορτώματος του τεράστιου αμερικανικού χρέος επί κάποιων ψηφιακών stablecoins ιδιωτικής κοπής από παρατράπεζες. Όλα αυτά είτε πάνω στις "αξίες" μιας "Πράσινης" και μιας Ψηφιακής μεταρρύθμισης ή ενός ReArm αν το πράγμα στραβώσει (όπως και στράβωσε).

 

Η "Πράσινη Μετάβαση", που διαφημίστηκε ως η νέα της "μεγάλη στρατηγική", στερείται όμως ρεαλισμού, αφού αυτή προϋποθέτει πόρους (κεφάλαια και κυρίως μέταλλα) που η Δύση δεν τα έχει! Αλλά και, το σπουδαιότερο, στερείται του χρόνου που απαιτείται για να φέρει κάποια ορατά αποτελέσματα που δεν θα επιτείνουν απλώς τις ανισότητες με διεύρυνση της ενεργειακής ανασφάλειας από το μπρα ντε φερ της Δύσης με την ζώνη του Κόκκινου καπιταλισμού και στις αναπτυγμένες χώρες του οικονομικού Βορρά, εντείνοντας υπέρμετρα και τις εκεί κοινωνικές ανισότητες μέσω μίας πρωτοφανούς ενεργειακής ανασφάλειας. 

 

Μπορείς να το πεις αυτό και "αριστερισμό" της πρώην νεοφιλελέ συμπόρευσης των δεξιών με τα ψήγματα της πρώην σοσιαλδημοκρατίας, με στόχο καθαρά αμυντικό: Να περισωθεί ότι περισώζεται από τις θέσεις των ελίτ της προηγούμενης περιόδου. Των τραπεζών και μιας χούφτας από φαμίλιες που κερδίζουν πλέον μόνο από τα παίγνια στον τζόγο του καζινοκαπιταλισμού, που συντηρείται από τα δάνεια. Οι ελίτ όμως των ΗΠΑ τώρα οργανώνονται κάτω από την ομπρέλα ενός σκιώδους παρατραπεζικού συστήματος από funds προς αντικατάσταση του ρόλου του τραπεζικού συστήματος στον ρόλο που είχε ως η 5η εξουσία ελέγχου των προηγούμενων τεσσάρων στις δήθεν φιλελεύθερες δημοκρατίες.

 

(Η παιδική αρρώστια "αριστερισμός" δεν είναι τίποτε άλλο πέραν της απώλειας της αντίληψης της έννοιας "χρόνος" μέσα σε αναλύσεις και λύσεις που δεν στερούνται, σε πρώτη τους ανάγνωση, των καλών προθέσεων).

 

 Πίσω από το παλιό ιδεολόγημα του Χάντιγκτον δικαιολογήθηκαν στα προηγούμενα 35 χρόνια περιφερειακές συγκρούσεις και επεμβάσεις για τον έλεγχο της ροής του πετρελαίου (που δεν απαιτούσε το γεωγραφικό συνεχές). Το φαινομενικά αντίθετο του τώρα, υπό την αστυνόμευση του Πούτιν, προσπαθεί να εξασφαλίσει τον έλεγχο με γεωγραφικά συνεχή, που τυχαίνει να περνάνε από χώρες με διαφορετικές πολιτισμικές καταβολές. Αρκεί να ελέγχονται οι κεντρικές βάνες των αγωγών των αερίων. Τώρα του φυσικού αερίου, κατά το 2050 και του υδρογόνου.

 

Εν κατακλείδι και με δύο λόγια:

 

Αντί του θείου Σαμ, ο θείος Βλαντιμίρ σε ρόλο νέου-τσάρου δηλαδή.

 

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται περιφερειακά και η νεο-οθωμανική αντίστοιχη αντίληψη του γείτονα μας. Ίδιος ο διακαής πόθος του. Ο έλεγχος σε κεντρικές βάνες για να ορίζει την Ευρώπη κατά τις επιταγές του ενοίκου στο Σαράι. Βεβαίως και ο EastMed από εκεί πρέπει να διέρχεται, λέει. Τους το χρωστάει η ιστορία και η Δύση λέει. Και συναινεί τώρα σε αυτό και μεγάλο μέρος και των δικών μας ελίτ, αυτοί που στηρίζουν το καθεστώς της Μητσοτάκης ΑΕ στην εξωτερική και ενεργειακή πολιτική.

 

Δεν θα διστάσει το αντίστοιχο καθεστώς Ερντογάν και υιοί ΑΕ, έναντι αυτού του χρέους της ιστορίας στα δικά του σχέδια, να συμπεριλάβει και την παραπαίουσα τουρκική λίρα στο καλάθι των νομισμάτων του, υπό εκκόλαψη, αντι-δολάριου του Πούτιν. Του λείπουν μόνο κάτι αέρια για να έχει και αυτός κάποιο "πολιτιστικό βάρος"...

 

Το σχέδιο αυτό το "τσαλάκωσε"  και το εμποδίζει η συμφωνία της Λωζάνης, ηλικιας 102 χρόνων. Έτσι γίνεται κατανοητό και γιατί ήταν τόσο φανατικά κατά η Ρωσική πολιτική και τα εδώ εγχώρια ενεργούμενα της από κάθε λογής ζούφιους "υπερπατριώτες". Όλοι τους πλέον φανερά υπέρ των υπερσυντηρητικών πολιτικών εθνοαπομονωτισμού που λάνσαρε η ακροδεξιά του Τραμπ και την συνεχίζει τώρα ο Πούτιν συνεχίζοντας έτσι το και με τον χωροφύλακα και με τον αστυφύλακα των παραδόσεων του ελληνικού κοτζαμπασισμού.

 

Έτσι αναπόφευκτα οδηγούμαστε σε συγκρούσεις. Αλλά δεν είναι συγκρούσεις πολιτισμών. Ακραίων δεξιών εθνικιστών που εξυπηρετούν διαφορετικές ελίτ είναι. 

 

Έτσι γίνεται σχεδόν προφανές που θα είναι τα σημεία των επόμενων θερμών συγκρούσεων "δι αντιπροσώπων" στην οριοθέτηση των ζωνών που διαμορφώνονται τώρα: Το Βόρειο Ιρακ-Κουρδισταν-Συρία, στην περιοχή περί το ασταθές τώρα Πακιστάν και, ανάλογα πως θα εξελιχθούν, στην εκκαθάριση των ενεργειακών περασμένων σε όλη την Μέση Ανατολή (με αρχή την Παλαιστίνη), στα Δυτικά Βαλκάνια και τον Καύκασο. Για να ακολουθήσει μετά η μάχη για τον έλεγχο της Αφρικής, όπου ήδη προηγείται η Ανατολή στον έλεγχο των εκεί τοπικών φατριών που φυλάνε κάτι πολύτιμα μέταλλα και αέρια. 

 

Μην ρωτάς εμείς με ποιόν θα είμαστε πάλι. Σε αυτά τα μεγάλα παίγνια κυριαρχούν τα συμφέροντα, όχι οι μεταφυσικές προσεγγίσεις τύπου Χάρτινγκτον ή αντι-Χάρτινγκτον. 

 

Εμείς ΠΡΕΠΕΙ να υπερασπιστούμε τα δικά μας συμφέροντα, αυτά των πολλών και όχι των δικών μας εξαρτημένων από τρίτους ελίτ και τις λογικές αστυφύλακα-χωροφύλακα.

 

Και να λειτουργήσουμε έτσι και ως δύναμη προαγωγής της ειρήνης και της συνεννόησης ανάμεσα στις δύο ή περισσότερες ζώνες που διαμορφώνονται στην βάση του Διεθνούς Δικαίου.Τελεία.

 

Οτιδήποτε άλλο είναι το ίδιο λάθος όσο και οι νεοτσαρικές αντιλήψεις που έχει ο Πούτιν για τον ρόλο της Ρωσίας στον κόσμο ως όρο επιβίωσης της Ρωσίας και των ελιτ της. Όσο λάθος είναι και η παθητική παρακολούθηση των επιλογών των ΗΠΑ, που έχουν και αυτές την δική τους ατζέντα ως όρο και της δικής τους επιβίωσης, ακριβώς όπως και η Ρωσία. Ο ένας χρειάζεται τον άλλον ακριβώς το ίδιο γι αυτό, όπως ακριβώς απαιτεί την δεξιά Χαμάς η δεξιά του Νετανιάχου για να επιβιώσει. 

 

Το λες και σύγκλιση των "πολιτισμών" τους αυτό.

 

Σε ότι αφορά το θέμα της αναγνώρισης Παλαιστινιακού Κράτους, που είναι άσχετο με την αυταπόδεικτη εναντίωση μας στις οποιεσδήποτε ακροδεξιές λογικές εθνοκάθαρσης δια της πείνας, το θέμα είναι λυμένο από την δεκαετία του 80. Προφανώς και ΝΑΙ αναγνώριση, υπό την προϋπόθεση και αυτό το κράτος να λειτουργεί υπό τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου (και της θάλασσας-UNCLOS), και όχι σαν ένα ακόμη γεωστρατηγικό πιόνι, είτε του χωροφύλακα είτε του νέου αστυφύλακα, για να κάνει παιχνίδι και ο Ερντογάν με τις ΑΟΖ κατά το πως τον βολεύει.

 

Έτσι μπορεί να μπεί πίσω από τον πάγκο του και ο κάθε κατεργαράκος, που όλα τα πιο πάνω θέλει να τα μπουρδουκλώνει ή να τα συγκαλύπτει με μπαζώματα της σκληρής Αλήθειας.

* Περί των τριγώνων του Κίσινγκερ και των λοιπών παλιών εργαλείων παγκόσμιας διακυβέρνησης, ΕΔΩ.

Η άλλη σκληρή αλήθεια φαίνεται και σε αυτόν τον χάρτη. Η Ινδία διεκδικεί (πολύ έξυπνα) τον ρόλο του "Kέντρου" ανάμεσα στο δίπολο Ανατολή-Δύση, κάτι που δεν μπορούν να το καταφέρουν τα νεοφιλελέ ζαβά των ηγεσίας της ΕΕ.

  

Δεν είναι καθόλου τυχαία και η πολιτική δασμών που ακολουθεί τώρα ο Τραμπ. Εκτός της ΕΕ, που παραδόθηκε εύκολα, οι πιο απειλητικές χώρες για το χάλασμα του παιχνιδιού "χωροφυλαξ-αστυφυλαξ" είναι οι χώρες IBIS India, Brazil, Indonesia, SouthAfrica (ως φράξια εντός των BRICS επί του παρόντος) ΕΔΩ.

http://zeys-elaynon.blogspot.com/

«Σχέδιο Ποσειδώνας»: Ισραηλινή ανάλυση βάζει στο στόχαστρο τα Κατεχόμενα και τον τουρκικό στρατό

 

Ανησυχία προκαλεί στην Τουρκία ανάλυση που δημοσιεύτηκε στην ισραηλινή εφημερίδα Israel Hayom, σύμφωνα με την οποία η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στα Κατεχόμενα συνιστά στρατηγική απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ. Ο αναλυτής Shay Gal, σε άρθρο που φέρει ιδιαίτερη βαρύτητα, εισηγείται την κατάρτιση σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το βόρειο τμήμα της Κύπρου, με ενδεχόμενη συνεργασία με την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία.

Στο επίκεντρο της ανάλυσης βρίσκεται η εκτίμηση ότι η Τουρκία ενισχύει συστηματικά την παρουσία της στα Κατεχόμενα, με υποδομές, ραντάρ και στρατό που μπορεί να μετατραπεί, υπό ορισμένες συνθήκες, σε εστία πρόκλησης στην Ανατολική Μεσόγειο. «Η Βόρεια Κύπρος (Κατεχόμενα) είναι πλέον και πρόβλημα του Ισραήλ», αναφέρεται χαρακτηριστικά, με τον αρθρογράφο να τονίζει ότι εφόσον η απειλή υπερβεί ένα «κρίσιμο όριο», το Ισραήλ θα αναγκαστεί να επαναξιολογήσει τη στρατηγική του στάση.

Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνει η τουρκική Milliyet, προτείνεται η εκπόνηση ενός σεναρίου επέμβασης, το οποίο, όπως αποκαλύπτεται, φέρει την κωδική ονομασία «Ποσειδώνας». Η επιλογή του ονόματος δεν είναι τυχαία, καθώς συνδέεται με την ανάγκη προστασίας κρίσιμων θαλάσσιων διαύλων και υποδομών στην Ανατολική Μεσόγειο. Στόχοι ενός τέτοιου σεναρίου θα ήταν, μεταξύ άλλων, η παρεμπόδιση τουρκικής ενίσχυσης από την ηπειρωτική χώρα, η εξουδετέρωση των συστημάτων αεράμυνας στα Κατεχόμενα και η καταστροφή κέντρων πληροφοριών και διοίκησης.

Αν και δεν υπάρχει πρόθεση άμεσης εμπλοκής, η ανάλυση τονίζει ότι η στρατηγική ετοιμότητα απαιτεί προεξόφληση όλων των πιθανών εξελίξεων, ακόμα και των πιο ακραίων. Το Ισραήλ, με βάση αυτή τη λογική, οφείλει να σχεδιάζει προληπτικά και συντονισμένα με περιφερειακούς εταίρους, ιδίως όταν πρόκειται για ζητήματα που αγγίζουν τη στρατηγική ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο.

https://www.geostratigika.gr/

Επικίνδυνα παιχνίδια στο Kaliningrad - Το ΝΑΤΟ στήνει… παγίδα πολέμου - Ρωσία: Πυρηνική φωτιά σε... 200 δευτερόλεπτα

 

Η γροθιά της Ρωσίας στην καρδιά της Ευρώπης

Άμεση απειλή προς τη Ρωσία οι δηλώσεις του Αμερικανού διοικητή του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη Christopher Donahue για το Kaliningrad

Επικίνδυνα γεωπολιτικά παιχνίδια είναι σε εξέλιξη σε μια ακόμα «καυτή» εστία στην Ευρώπη, στο Kaliningrad, με τους Ευρωπαίους - και όχι μόνο - να παρακολουθούν αμήχανα τη σκιά ενός νέου Ψυχρού Πολέμου.
Με δηλώσεις που ξεχειλίζουν από επιθετικότητα, ο Αμερικανός στρατηγός Christopher Donahue επαναφέρει στο προσκήνιο την απειλή κατά της ρωσικής περιοχής του Kaliningrad, έχοντας μάλιστα υποστήριξη από τον Λευκό Οίκο και το Πεντάγωνο.
Η Ρωσία απαντά με σιδηρά αποφασιστικότητα, διαμηνύοντας πως κάθε στρατιωτική πρόκληση θα συναντήσει «άμεση και συντριπτική» αντίδραση, υπονοώντας την ετοιμότητα της να κάνει χρήση ακόμα και του πυρηνικού της οπλοστασίου.
Πρόκειται για μια τεράστια απειλή, δεδομένου ότι οι πυρηνικοί πύραυλοι από το Kaliningrad μπορούν να πλήξουν μέσα σε 106 δευτερόλεπτα το Βερολίνο, σε 200 δευτερόλεπτα το Παρίσι και σε 206 δευτερόλεπτα το Λονδίνο.
Η κλιμάκωση φαίνεται αναπόφευκτη, ενώ στο παρασκήνιο υπάρχουν εξελίξεις που φέρνουν τον πλανήτη στα πρόθυρα μιας νέας, παγκόσμιας αναταραχής και σύγκρουσης.

Άμεση απειλή

Η δήλωση του Αμερικανού στρατηγού Christopher Donahue, ότι «το ΝΑΤΟ έχει ήδη σχέδιο για να σβήσει από προσώπου γης το Kaliningrad» και μάλιστα «σε πρωτοφανείς χρόνους και πιο γρήγορα από ότι είχαμε ποτέ σχεδιάσει», συμβαδίζει με την τρέχουσα ρητορική του Λευκού Οίκου και ενδέχεται να αποτελέσει συνέχεια του τελεσιγράφου του προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump προς τη Ρωσία και τον πρόεδρο Putin, υποστηρίζει ο απόστρατος συνταγματάρχης του αμερικανικού στρατού Douglas McGregor.
«Αυτός ο στρατηγός και η δήλωσή του για το Kaliningrad δείχνουν τις προθέσεις των ΗΠΑ.
Και δυστυχώς, οι προθέσεις αυτές συμπίπτουν με τη ρητορική του Λευκού Οίκου και του Πενταγώνου.

Είναι μια άμεση απειλή προς τη Ρωσία.
Νομίζω ότι μπορεί να αποτελέσει συνέχεια του τελεσιγράφου του Trump» ανέφερε ο McGregor.

Δεν είναι τυχαία επιλογή

Ο Macgregor θεωρεί ότι ο Trump δεν διόρισε τυχαία τον Donahue, ο οποίος αφιέρωσε σχεδόν όλη του τη θητεία στις ειδικές επιχειρήσεις, στη θέση του διοικητή των δυνάμεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη.
Όπως είπε, ο Donahue δεν είναι ικανός στον συντονισμό μεγάλων σχηματισμών και στον σχεδιασμό μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεων, υπενθυμίζοντας πως ήταν ένας από τους αρχιτέκτονες της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, που κατέληξε σε πανικόβλητη φυγή.
«Κανείς δεν τιμωρήθηκε για το Αφγανιστάν.
Μετά, ο Donahue βοηθούσε τους Ουκρανούς στον σχεδιασμό ειδικών επιχειρήσεων.
Η αντιρωσική του στάση τον έκανε ήρωα στο Κίεβο και σε όλη την Ευρώπη», κατέληξε ο Macgregor.

Οι δηλώσεις - φωτιά του Donahue

Στις 17 Ιουλίου ο διοικητής του αμερικανικού στρατού στην Ευρώπη και την Αφρική και διοικητής των χερσαίων δυνάμεων του ΝΑΤΟ, Christopher Donahue, δήλωσε ότι η Συμμαχία έχει σχεδιάσει την επιχειρησιακή εξουδετέρωση των αμυντικών δυνατοτήτων των ρωσικών δυνάμεων στην περιοχή του Kaliningrad.
Ο Donahue ανέφερε πως τα κράτη του ΝΑΤΟ υλοποιούν το σχέδιο «γραμμή αποτροπής στο ανατολικό μέτωπο», που περιλαμβάνει ενίσχυση των χερσαίων δυνάμεων και καλύτερο συντονισμό μεταξύ στρατιωτικής και βιομηχανικής ισχύος της συμμαχίας.
Μάλιστα ο Αμερικανός στρατηγός δήλωσε ότι ο αμερικανικός στρατός μαζί με τους συμμάχους του έχουν πλέον τη δυνατότητα «να σβήσουν την Περιφέρεια Kaliningrad από προσώπου γης σε πρωτοφανείς χρόνους και πιο γρήγορα από ό,τι ποτέ είχαμε τη δυνατότητα».
«Το έχουμε ήδη σχεδιάσει και αναπτύξει ένα σχέδιο» υποστήριξε ο Donahue.
Συνεπώς, τώρα κανείς δεν πρέπει να έχει αυταπάτες: οι Αμερικανοί και οι νατοϊκοί στρατηγοί ελπίζουν να επιβάλουν στη Ρωσία μια σύγκρουση με συμβατικά μέσα.
Κάτι σαν τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά με άμεση συμμετοχή του NATO.

Συντριπτική απάντηση

Ο βοηθός του Προέδρου της Ρωσίας και πρόεδρος του Ναυτικού Συμβουλίου, Nikolai Patrushev είχε υπογραμμίσει ως απάντηση στις απειλές αυτές ότι οποιαδήποτε στρατιωτική επίθεση στην περιοχή θα αντιμετωπιστεί με άμεση και συντριπτική απάντηση.
Μάλιστα είχε αναφέρει πως στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε να γίνει χρήση όλων των διαθέσιμων δυνάμεων και μέσων, όπως προβλέπεται από το ρωσικό στρατιωτικό δόγμα και τις βασικές αρχές κρατικής πολιτικής στον τομέα της πυρηνικής αποτροπής.

Μην περάσετε αυτή την κόκκινη γραμμή

Η θέση του Κρεμλίνου είναι σαφής: μην περάσετε αυτήν την κόκκινη γραμμή.
Η Μόσχα θα απαντήσει με όλη τη δύναμη των στρατιωτικών της δυνατοτήτων, συμπεριλαμβανομένου του πυρηνικού οπλοστασίου.
Τεχνικά, το NATO θα μπορούσε να προσπαθήσει να «πνίξει» αυτήν την μικρή, αλλά στρατηγικά σημαντική περιοχή, όμως το κόστος μιας τέτοιας περιπέτειας θα ήταν αδιανόητα υψηλό.
Το Kaliningrad δεν είναι απλά ένα «κομμάτι της Ρωσίας» στην Ευρώπη, αλλά ένας πανίσχυρος αμυντικός κόμβος που ελέγχει ολόκληρη τη Βαλτική.
Σύμφωνα με τον Patrushev, η Ρωσία διαθέτει όλα τα απαραίτητα στρατιωτικά εργαλεία για να εγγυηθεί την ασφάλεια της Περιφέρειας Kaliningrad, συμπεριλαμβανομένων και των πυρηνικών όπλων.

Προβοκάτσια ετοιμάζει το ΝΑΤΟ

Το ΝΑΤΟ ετοιμάζει … προβοκάτσια στη ρωσική επαρχία του Kaliningrad και το σενάριο αυτό θα μπορούσε να υλοποιηθεί σε διάστημα μερικών εβδομάδων από σήμερα υποστήριξε πρόσφατα ο Ralf Niemeyer, επικεφαλής του Γερμανικού Συμβουλίου για το Σύνταγμα και την Κυριαρχία.
Σύμφωνα με τον Niemeyer, το ΝΑΤΟ ετοιμάζει πρόκληση κατά της Περιφέρειας του Kaliningrad, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα δήθεν παρεμβολές στο σήμα GPS που προέρχονται από την περιοχή.
Όπως λέει, ένα τέτοιο σενάριο δεν μπορεί να αποκλειστεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες, επισημαίνοντας ότι κράτη του ΝΑΤΟ ισχυρίζονται πως η Ρωσία παρεμβάλλει σήματα GPS από το Kaliningrad στο πλαίσιο επιχειρήσεων των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών.
«Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διενέργεια μιας πρόκλησης.
Θα μπορούσε να συμβεί είτε από τη θάλασσα είτε μέσω του διαδρόμου Suwałki», δήλωσε ο Niemeyer, επισημαίνοντας ότι τέτοιου είδους δραστηριότητα από πλευράς ΝΑΤΟ είναι πιθανή ήδη τις επόμενες εβδομάδες.

Δεν θα το πετύχουν

Ο κυβερνήτης της περιοχής του Kaliningrad, Aleksey Besprozvannykh, κάλεσε τους κατοίκους να μην αντιδρούν στις δηλώσεις των εχθρικών γειτονικών χωρών.
«Κατά τη διάρκεια της θητείας μου, πολλοί έχουν προσπαθήσει να προκαλέσουν την περιοχή μας.
Δεν υπάρχει λόγος για τις αρχές να αντιδρούν ή να απαντούν, καθώς πρόκειται για άλλη μια σειρά δηλώσεων από εχθρικούς γείτονες.
Δεν χρειάζεται να αντιδράσουμε.
Απλώς πρέπει να προχωράμε μπροστά» είπε ο Besprozvannykh, υπογραμμίζοντας πως η ασφάλεια της περιοχής αποτελεί προτεραιότητα τόσο σε επίπεδο προέδρου όσο και τοπικής διοίκησης.
Είπε επίσης ότι φιλοξενείται αποστολή του επιτελείου του Οργανισμού Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO), έτοιμη να παρέχει υποστήριξη αν χρειαστεί.
«Φροντίζουμε την ασφάλεια. Να είστε ήσυχοι», διαβεβαίωσε ο κυβερνήτης.

Ακόμα μία έκρηξη ρωσοφοβίας

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Dmitry Peskov, χαρακτήρισε εχθρική τη δήλωση του Christopher Donahue για το Kaliningrad.
Σύμφωνα με τον Donahue, το ΝΑΤΟ έχει ήδη σχεδιάσει την καταστολή των ρωσικών αμυντικών δυνάμεων στην περιοχή, στο πλαίσιο του σχεδίου «γραμμή αποτροπής στην ανατολική πτέρυγα», που προβλέπει ενίσχυση της χερσαίας ισχύος και ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ του στρατού και της βιομηχανίας του ΝΑΤΟ.
«Άλλη μια δήλωση στη σειρά των εχθρικών, επιθετικών δηλώσεων που ακούμε τελευταία από αξιωματούχους της ευρωπαϊκής αμυντικής ηγεσίας», τόνισε ο Peskov.
Όλα αυτά, πρόσθεσε, υποχρεώνουν τη Ρωσία να λάβει τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση της δικής της ασφάλειας.

Προβλέψεις σύγκρουσης

Ο νέος Ανώτατος Διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, ο Αμερικανός στρατηγός Alexis Grinkevich, δήλωσε ότι ένας πόλεμος του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία και την Κίνα μπορεί να ξεκινήσει το 2027.
Όπως και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Mark Rutte, θεωρεί ότι η σύγκρουση θα συνδεθεί με ενδεχόμενη επίθεση της Κίνας στην Ταϊβάν.
Ο Rutte δήλωσε χαρακτηριστικά ότι, σε ένα τέτοιο σενάριο, ο Xi Jinping θα τηλεφωνήσει πρώτα στον Vladimir Putin, ζητώντας του να αποσπάσει την προσοχή του ΝΑΤΟ.
Η Μόσχα έχει εκφράσει επανειλημμένα την ανησυχία της για την αυξανόμενη στρατιωτική δραστηριότητα του ΝΑΤΟ κοντά στα ρωσικά σύνορα.
Ο Putin έχει τονίσει ότι η Ρωσία δεν σκοπεύει να επιτεθεί σε χώρες του ΝΑΤΟ, κατηγορώντας τους δυτικούς πολιτικούς ότι εκφοβίζουν τους πολίτες τους με ανύπαρκτες απειλές για να αποπροσανατολίσουν από τα εσωτερικά τους προβλήματα.

Μπορεί το ΝΑΤΟ;

Θεωρητικά, οι δυνάμεις του NATO είναι ικανές να καταλάβουν την Περιφέρεια Kaliningrad.
Η Περιφέρεια Kaliningrad είναι μια μοναδική στρατιωτικά-στρατηγική περιοχή, περικυκλωμένη από χώρες του NATO.
Η ευπάθειά της και ταυτόχρονα η ισχυρή στρατιωτικοποίησή της καθιστούν την περιοχή πιθανό σημείο κρίσης σε περίπτωση σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και συμμαχίας.

Υπάρχουν μερικές βασικές απειλές.

Πρώτον, το Kaliningrad είναι αποκομμένο από τη μητρική επικράτεια της Ρωσίας, κάτι που δυσκολεύει τον εφοδιασμό σε περίπτωση αποκλεισμού.
Ο χερσαίος διάδρομος μέσω της Λιθουανίας (μεταφορά στο πλαίσιο συμφωνιών με την ΕΕ) μπορεί να κλείσει οποιαδήποτε στιγμή, ενώ οι θαλάσσιες οδοί είναι ευάλωτες σε νάρκες, υποβρύχια και αεροπορία του NATO στη Βαλτική Θάλασσα.
Δεύτερον, στην περιοχή το NATO υπερέχει σε συμβατικά όπλα.
Η Πολωνία και η Λιθουανία αυξάνουν ενεργά τις επιθετικές τους δυνατότητες (π.χ. HIMARS, πύραυλοι NSM, μαχητικά F-35).
Με λίγα λόγια, η συμμαχία έχει τοπική υπεροχή σε πυροβολικό, αεροπορία και αντιαεροπορική άμυνα.
Τρίτον, σε περίπτωση πλήρους κλίμακας πολέμου, το NATO μπορεί να προσπαθήσει να απομονώσει ή ακόμη και να καταλάβει την περιοχή πριν φτάσουν οι κύριες ρωσικές δυνάμεις.
Η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής διαθέτουν δυνάμεις γρήγορης αντίδρασης, εκπαιδευμένες για τέτοιες επιχειρήσεις.

Πώς θα απαντήσει η Ρωσία;

Σε περίπτωση στρατιωτικής επίθεσης του NATO στο Kaliningrad, η Ρωσία πρέπει να απαντήσει σκληρά, γρήγορα και με κλιμάκωση, ακολουθώντας την αρχή της «Κλιμάκωσης για αποκλιμάκωση».
Τα σενάρια περιλαμβάνουν:
- Άμεση χρήση υψηλής ακρίβειας όπλων. Επιθέσεις με τακτικά συστήματα «Iskander-M» σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Πολωνία, Λιθουανία, Γερμανία. Πύραυλοι «Kalibr» και «Kinzhal» θα χτυπήσουν τα επιτελεία του NATO, αεροδρόμια και συστήματα ΠΑ στην Ευρώπη.
- Πλήρης απομόνωση της Βαλτικής. Κατάληψη του διαδρόμου Suwalki (αποκοπή της χερσαίας σύνδεσης Πολωνίας-Λιθουανίας), αποκλεισμός της Βαλτικής Θάλασσας (χρήση υποβρυχίων, πυραύλων «Bastion», νάρκες). Καταστροφή στρατιωτικής υποδομής στη Λετονία, Εσθονία, Λιθουανία.
- Επιθέσεις σε κρίσιμη υποδομή της Ευρώπης. Αχρήστευση ενεργειακών κόμβων (π.χ. σε Φινλανδία ή Γερμανία), καταστροφή γεφυρών, σηράγγων, σιδηροδρομικών κόμβων, καθώς και κυβερνοεπιθέσεις σε χρηματοπιστωτικά συστήματα.
- Τέλος, το «κερασάκι στην τούρτα»: χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων (TPY). Ακόμη και μία τακτική πυρηνική επίθεση, π.χ. σε πολωνική βάση στο Suwalki ή στο λιθουανικό κέντρο διοίκησης, μπορεί να καταρρίψει όλη τη λογική της συμμαχίας.

Η γροθιά της Ρωσίας στην καρδιά της Ευρώπης

Υπάρχει η αντίληψη ότι επειδή η Ρωσία δεν χρησιμοποίησε τακτικά πυρηνικά όπλα κατά τις επιθέσεις των Ουκρανικών Δυνάμεων στις περιοχές Kursk και Belgorod, το ίδιο θα συμβεί και με το Kaliningrad.
Αυτό δεν ισχύει.
Η επίθεση σε περιοχές κοντά στα σύνορα και η υποθετική επίθεση στο Kaliningrad είναι τελείως διαφορετικά σενάρια με ανεπανάληπτες συνέπειες.
Το Belgorod, Bryansk ή Kursk, παρόλο που οι επιθέσεις είναι οδυνηρές, παραμένουν στο πλαίσιο του τρέχοντος πολέμου – η εγγύτητά τους στη γραμμή του μετώπου τα καθιστά αναπόφευκτους στόχους.
Αλλά το Kaliningrad είναι άλλη ιστορία.
Δεν είναι απλά μια περιοχή, αλλά η ισχυρότερη αμυντική γροθιά της Ρωσίας στην καρδιά της Ευρώπης.
Εκεί βρίσκονται οι «Iskanders» που μπορούν να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, τα συστήματα αεράμυνας S-400, και οι επιθετικές δυνάμεις του Βαλτικού στόλου.
Δεν είναι απλώς μια πόλη, αλλά ένα οχυρό που ελέγχει το βάθος επιχειρήσεων στη Βαλτική.
Η επικείμενη επίθεση στο Kaliningrad δεν είναι «μία ακόμα επίθεση».
Είναι μια άμεση προσπάθεια να αφαιρεθεί ο ακρογωνιαίος λίθος της ρωσικής άμυνας στην Ευρώπη.
Και η απάντηση θα είναι ανάλογη – σκληρή, γρήγορη και χωρίς «περιορισμένες συγκρούσεις». Εδώ δεν πρόκειται πια για «προμαχώνα», αλλά για κόκκινη γραμμή, πίσω από την οποία ακολουθεί μόνο ολική αντιπαράθεση.

Άμεση σύγκρουση Ρωσίας και NATO; - Πιθανόν

Το Kaliningrad είναι σαφώς ένας υπαρκτός στρατιωτικός στόχος για το NATO.
Γι’ αυτό η ανησυχία των ρωσικών αρχών για την περιοχή είναι κατανοητή, όπως συμφωνεί ο στρατιωτικός αναλυτής Sergey Prostakov:
«Το Δυτικό μπλοκ έκανε πολλά για τη σταδιακή απομόνωση της περιοχής.
Οι μεταφορές προς το Kaliningrad μέσω της ΕΕ περιορίζονταν σταδιακά ήδη από την προηγούμενη δεκαετία, και αρχικά οι ρωσικές αρχές δεν ήθελαν να έρθουν σε σύγκρουση, προσδοκώντας επέκταση της συνεργασίας με την Ευρώπη.
Τώρα όμως έχουμε μια απομονωμένη ρωσική περιοχή, εξαιρετικά ευάλωτη στρατιωτικά» λέει ο Prostakov.
Μετά την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο NATO, στη Βαλτική προέκυψε μια επικίνδυνη κατάσταση που απειλεί τον πλήρη αποκλεισμό της ναυσιπλοΐας.
Αυτό απειλεί όχι μόνο το Kaliningrad αλλά και ολόκληρη την οικονομία της Ρωσίας, προσθέτει ο ειδικός:
«Άμεση σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και NATO γύρω από το Kaliningrad είναι πιθανή.
Ωστόσο, το Δυτικό μπλοκ δημιούργησε τέτοιες συνθήκες απομόνωσης, ώστε μια στρατιωτική σύγκρουση ίσως να μην είναι καν απαραίτητη.
Με περιορισμένα μέτρα, ο γεωπολιτικός αντίπαλος μπορεί να θέσει το Kaliningrad σε εξαιρετικά δύσκολη θέση όσον αφορά τον εφοδιασμό.
Τότε θα πρέπει να επιλέξουμε μεταξύ δύο κακών – υποχώρηση στον εκβιασμό ή έναρξη πολεμικής σύγκρουσης.
Γι’ αυτό πρέπει οπωσδήποτε να προειδοποιούμε τη Δύση για τις συνέπειες κάθε επίθεσης στην περιοχή μας» επισημαίνει ο Ρώσος στρατιωτικός αναλυτής.
Ωστόσο, το NATO διαθέτει πολλούς μη στρατιωτικούς τρόπους πίεσης, για τους οποίους πρέπει να βρεθούν αντίμετρα όχι με στρατιωτικά μέσα, αλλά σε πολιτικό, πληροφοριακό και οικονομικό επίπεδο.

Τι σημαίνει αυτό;

Κάθε επίθεση στην Περιφέρεια Kaliningrad σημαίνει αυτόματα πόλεμο μεταξύ NATO και Ρωσίας – με απρόβλεπτες αλλά αναμφισβήτητα καταστροφικές συνέπειες για τη συμμαχία.
Γι’ αυτό η Δύση προς το παρόν περιορίζεται σε προκλήσεις, όχι σε πραγματικές επιθέσεις.
Η κύρια απειλή σήμερα δεν είναι η ανοιχτή εισβολή, αλλά η σταδιακή περαιτέρω απομόνωση της περιοχής μέσω μεταφορικών και οικονομικών αποκλεισμών.
Η Ρωσία πρέπει να ενισχύσει όχι μόνο την στρατιωτική άμυνα του Kaliningrad, αλλά και τους διπλωματικούς, λογιστικούς και πληροφοριακούς μηχανισμούς προστασίας του.
Γιατί δεν είναι απλά ένα σημείο στον χάρτη, αλλά μια από τις τελευταίες γραμμές άμυνας πριν από τον μεγάλο πόλεμο.
Τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Και η Δύση το καταλαβαίνει πολύ καλά.

www.bankingnews.gr

Η Τέχνη της Ευτυχίας: Ένα ταξίδι με οδηγό την αρχαία φιλοσοφία

 Θα ξεκινήσω με εκείνη τη διάσημη, ειλικρινά ενοχλητική, σωκρατική μέθοδο: με μια ερώτηση. Ποιος από εσάς δε θέλει να είναι ευτυχισμένος;

Η αλήθεια είναι ότι δεν περιμένω να συμφωνήσει κανείς. Και πώς να το κάνει αυτό, αφού είναι βαθιά χαραγμένο στην ανθρώπινη φύση μας να αναζητούμε αυτό που ονομάζουμε ευτυχία. 

Αυτή είναι μια από τις αγαπημένες μου γελοιογραφίες. Είναι πολύ απλή, δείχνει μόνο έναν άνθρωπο να τρέχει. Το περίεργο μ αυτόν είναι ότι του λείπουν τα χαρακτηριστικά του στόματός του. Μπροστά αυτό που κυνηγά και προσπαθεί να πιάσει με το χέρι του είναι ένα χαμογελαστό στόμα. Όμως πίσω του ταυτόχρονα προσπαθεί να απομακρυνθεί από ένα σκυθρωπό, ένα λυπημένο στόμα. Αυτή είναι μια ωραία σύλληψη πως λειτουργούμε οι άνθρωποι. Αναζητάμε συνεχώς την ευτυχία, πολλές φορές μέσα από φοβερές παλινωδίες: σήμερα μπορεί να την ψάχνουμε στο TikTok, αύριο σ ένα σπορ αυτοκίνητο, μεθαύριο στις ανθισμένες γλάστρες μας στο μπαλκόνι.

Σήμερα θα σας παρουσιάσω ένα εγχειρίδιο που μπορεί να αλλάξει την οπτική μας ως προς το ζήτημα της ευτυχίας. Ένα βιβλίο που έρχεται να μας ψιθυρίσει (και ορισμένες φορές να μας ταρακουνήσει) ότι η ευτυχία δεν είναι θέμα κάποιου κρυφού αλγορίθμου ή αν χτυπιόμαστε στον πάγκο ενός γυμναστηρίου, αλλά μια καθημερινή άσκηση του μυαλού μας, μια τέχνη που καλλιεργείται, όπως περίπου καλλιεργείς βασιλικό στο περβάζι: λίγο φως, λίγο νερό και μπόλικη υπομονή.

Ναι αλλά για φιλοσοφία θα μιλάμε σήμερα, στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ); δεν είναι ξεπερασμένα αυτά τα “παλαιικά”; 

Η απάντηση είναι ένα μεγάλο ΌΧΙ. Η φιλοσοφία δεν είναι πολυτέλεια, δεν είναι χάσιμο χρόνου, είναι αναγκαιότητα. Αυτή η επανάσταση, αυτό το “εξελικτικό άλμα” των μηχανών που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, θέτει στην ανθρωπότητα ξανά τα βασικά υπαρξιακά ερωτήματα που δεν επιδέχονται απλά μερικές τεχνικές απαντήσεις. Την ώρα που η τεχνολογία πλησιάζει σε έναν ορίζοντα γεγονότων, την ανάδυση της “γενικής” ή και “υπερ-νοημοσύνης” (AGI όπως την ονόμασαν), χρειαζόμαστε άμεσα φιλοσοφικά φίλτρα για να επαναξιολογήσουμε τις θεμελιώδεις αρχές και τις αξίες μας και μια  φιλοσοφική πυξίδα για να την οδηγήσουμε έτσι ώστε να διασφαλίσουμε τη μέγιστη δυνατή ευημερία κι ευτυχία μας.

Το μεγάλο στοίχημα του 21ου αιώνα είναι η περίφημη «ευθυγράμμιση» (alignment) της ΤΝ με τα ανθρώπινα συμφέροντα. Ποιος θα το απαντήσει αυτό; μα ποιος άλλος εκτός από τη φιλοσοφία μπορεί να διευκρινίσει ποια ανθρώπινα συμφέροντα έχουν σημασία, ποιες είναι οι ηθικές αρχές στις οποίες πρέπει να εκπαιδευτούν οι μηχανές, και πώς θα κατανοήσουν ότι οι διαφορετικές κοινωνίες ενδέχεται να διαφέρουν στις αξίες τους; Η σαφήνεια των στόχων, η κατανόηση των αξιών και των συνεπειών τους είναι πρωτίστως φιλοσοφικό εγχείρημα.

Η φιλοσοφία της ευτυχίας, από τον Αριστοτέλη μέχρι τον Επίκουρο, αλλά και τους σύγχρονους στοχαστές, μας υπενθυμίζει ότι η ευτυχία δεν μπορεί να περιοριστεί σε δείκτες, αλγορίθμους ή μηχανιστικές συνταγές.

Η Έλσα Νικολαΐδου στο βιβλίο της, μας προσκαλεί να κάνουμε μια παύση, να ανασύρουμε κορυφαίους στοχαστές, μας δίνει μια ευκαιρία να αναλογιστούμε τις αξίες, τους στόχους, και το μέλλον που θέλουμε να διαμορφώσουμε με σκοπό την ευτυχία μας.

Μάς θυμίζει ότι καθήκον της φιλοσοφίας είναι να σχεδιάζει τα κριτήρια του καλού βίου. Αν θέλουμε ευτυχισμένους ανθρώπους – και μια ΤΝ που δεν θα μας χαλάσει τη συνταγή – οφείλουμε να ορίσουμε:

Κοινές αξίες: φιλία, αυτογνωσία, ευγνωμοσύνη, αταραξία. Διάλογο & ευθύνη, δημόσιο έλεγχο, συνεχής «σωκρατική» αναθεώρηση. Με δυο λόγια, η ευθυγράμμιση της ΤΝ είναι η σύγχρονη εκδοχή του αιώνιου ερωτήματος: πώς κάνουμε πράξη τις αξίες μας; Οι απαντήσεις των αρχαίων – και του βιβλίου – προσφέρουν το κριτήριο: ευτυχία όχι ως στιγμιαία απόλαυση, αλλά ως διαρκής, κοινόχρηστη ευδαιμονία.

Γιατί όμως ένα ακόμη βιβλίο για την ευτυχία και μάλιστα «φιλοσοφικό»;

Θα μπορούσε κανείς να πει: καλά, εδώ κυκλοφορούν ένα σωρό βιβλία αυτοβοήθειας. Τι έχει να μας πει παραπάνω η Έλσα;» Η απάντηση κρύβεται στον ίδιο τον υπότιτλο: διάβασε τους αρχαίους φιλοσόφους για να ζήσεις καλύτερα. Δεν μιλάμε δηλαδή για ευτυχία του τύπου “πέντε tips για να ξυπνάς χαρούμενος” αλλά για μια εμπεριστατωμένη, ιστορικά τεκμηριωμένη πρακτική φιλοσοφία. 

Ας φανταστούμε το βιβλίο σαν ένα ταξίδι, μια διαδρομή προς την αναζήτηση της χώρας της ευτυχίας. Σκεφτείτε ότι κερδίσαμε ένα συμπαντικό τζακ ποτ και μπορούμε να πάμε μια βόλτα μ ένα από κείνα τα παλιά εννιαθέσια βαν όπου συνταξιδιώτες μας θα είναι ο Δημόκριτος, ο Σωκράτης, ο Αριστοτέλης, ο Επίκουρος κι ο Σενέκας. Ο καθένας λέει τα δικά του, μερικές φορές μπλέκονται κιόλας. Εμείς τους ακούμε, ρωτάμε, γελάμε, προβληματιζόμαστε.

Ποια είναι η συγγραφέας; 

Έχει μεγάλη σημασία να ξέρουμε ποιον βάλαμε στη θέση του ξεναγού της διαδρομής. Η Έλσα έχει μεγάλη διδακτική εμπειρία. Ξέρει πως να μας παρουσιάσει τα πράγματα απλά και κατανοητά. Εδώ έχει διδάξει φιλοσοφία σε παιδιά. Δηλαδή έχει αντέξει ακόμη και σε ερωτήσεις του τύπου «Κυρία, κυρία ο σκύλος μου έχει ψυχή;» στις 8:30 το πρωί παρακαλώ.

Με λίγα λόγια, η Έλσα δεν ανακάλυψε ξαφνικά την ευτυχία τρώγοντας μπρουσκέτα στην Τοσκάνη, ή σεφταλιά στη Λάρνακα (που μπορεί να το κανε κι αυτό), αλλά επίσης κουβαλά ένα γεμάτο βιογραφικό που εμπεριέχει ακαδημαϊκή αυστηρότητα, διδακτική τρυφερότητα και λατρεία για τον αρχαίο λόγο.

Χάρτης πορείας: πέντε σταθμοί – πέντε συνταγές

Ας δούμε πώς είναι δομημένο το βιβλίο. ‘Εχει πέντε βασικές ενότητες, καθεμιά αφιερωμένη σε μια φιλοσοφική σχολή ευτυχίας. Οι κύριες θεωρίες ευδαιμονίας είναι οι εξής: 

1. Δημόκριτος – Η ευθυμία ως σταθερότητα ψυχής 
2. Σωκράτης – Η αυτογνωσία ως προϋπόθεση ορθού βίου
3. Αριστοτέλης – Η μεσότητα, η φιλία, ο σχολάζων βίος.
4. Επίκουρος – Η ηδονή με όρια, η απουσία φόβου.
5. Στωικοί – Η αταραξία μέσα από τον έλεγχο όσων περνούν από το χέρι μας.

Για να πω την αλήθεια στο ταξίδι η Έλσα μας κάνει ακόμη 2 μικρές στάσεις, για ξεμούδιασμα. Μια στους σκεπτικούς και μια στους κυνικούς. 

Κάθε ενότητα ακολουθεί ένα χαριτωμένο μοτίβο: 1) ιστορική σκιαγράφηση, 2) αποσπάσματα «κλειδιά», 3) εφαρμογές στην καθημερινότητα του 21ου αιώνα, 4) μια μικρή άσκηση. 

Πρώτος σταθμός: Δημόκριτος: «Όσα φαίνονται λίγα είναι πολλά»

Ο Δημόκριτος μας λέει η Έλσα προτείνει την «ευθυμία» όχι σαν μια στιγμιαία χαρά, αλλά σαν γαλήνια διάθεση που δεν διαταράσσεται από εξωτερικά ερεθίσματα. Σύμφωνα με τον ίδιο: «Σκοπός της ζωής είναι η ευθυμία, η οποία είναι η κατάσταση κατά την οποία η ψυχή βρίσκεται σε γαλήνη και ηρεμία» (σελ. 29). 

Ο Δημόκριτος λένε ότι γελούσε όταν έβλεπε συμπολίτες του να φορούν πολυτελείς χλαμύδες μόνο για να εντυπωσιάσουν. Εγώ φαντάζομαι τον Δημόκριτο σήμερα να κυκλοφορεί στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, να βλέπει κάποιον-α να βγάζει selfie μπροστά σε μια νοικιασμένη Porsche και να ξεσπά σε τρανταχτά γέλια.

Αντίθετα απ’ ό,τι πιστεύουμε, ο Δημόκριτος δεν είχε Instagram. Είχε όμως κάτι καλύτερο: χρόνο να φιλοσοφεί. Κρατήστε το αυτό γιατί θα το χρειαστούμε στον επόμενο σταθμό.

Δεύτερος σταθμός του βιβλίου: Σωκράτης

Η πιο αξιόπιστη και εύκολη μέθοδος που μπορεί να οδηγήσει στην ευτυχία, σύμφωνα με τον Σωκράτη είναι μια. «Αν βρεις μια καλή σύζυγο θα είσαι ευτυχισμένος. Αν όχι, θα γίνεις φιλόσοφος.». Για όσους δεν έχουν βρει ακόμη πάμε στα δύσκολα! 

Ο Σωκράτης μάς καλεί να γνωρίσουμε τον εαυτό μας (σελ. 84). Προτείνει έναν εσωτερικό διάλογο, κάτι που στις μέρες μας ίσως φαντάζει επαναστατικό: πόσοι από εμάς έχουμε την υπομονή να μην απαντήσουμε αμέσως στο τελευταίο μήνυμα;

Ο Σωκράτης είναι ο άσσος των ερωτήσεων. Ρώτησε, ξαναρώτησε, τσίγκλησε, μπέρδεψε. Στο βιβλίο της, η Έλσα ξεχωρίζει δύο βασικές γραμμές σκέψης:

Η πρώτη είναι η εξέταση του εαυτού: Χωρίς αυτογνωσία, ο άνθρωπος είναι σαν πλοίο χωρίς τιμόνι. Μέσα από σύντομα διαλείμματα ενδοσκόπησης  π.χ. τρία λεπτά τη μέρα με μια ερώτηση του τύπου «γιατί φέρθηκα έτσι;»  αρχίζει η χαρτογράφηση του ψυχικού μας χάρτη.

Η δεύτερη είναι η ενσυνείδητη άγνοια: Ο Σωκράτης δεν ντρεπόταν να δηλώσει «οἶδα ὅτι οὐδὲν οἶδα». Η Έλσα προτείνει να δηλώνουμε πιο συχνά «δεν ξέρω, θα τσεκάρω».

Τρίτος σταθμός: Αριστοτέλης. “Μεσότητα και φιλία”

Εδώ μπαίνουμε στα χωράφια της Έλσας. Αν ο Δημόκριτος είναι ο γελαστός προπονητής και ο Σωκράτης ο ενοχλητικός σχολιαστής, ο Αριστοτέλης είναι ο αρχιτέκτονας του παιχνιδιού.

Ο Αριστοτέλης αναδεικνύει την αρετή της μεσότητας και τη σημασία της φιλίας (σελ. 163). Πρακτικά, μας λέει ότι η ευτυχία βρίσκεται στην ισορροπία και στους πραγματικούς φίλους, όχι στο πόσους followers έχουμε στο Instagram.

Κύρια θέση του: εὐδαιμονία ἐνέργεια ψυχῆς κατ’ ἀρετήν ἄριστα , δηλαδή ευτυχία είναι ενέργεια της ψυχής σύμφωνη με την άριστη αρετή. Ο Αριστοτέλης βάζει τρία μεγάλα κεφάλαια:

1. Μεσότητα – Η αρετή βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ακρότητες· θάρρος μεταξύ δειλίας και θράσους, γενναιοδωρία μεταξύ φιλαργυρίας και σπατάλης.
2. Φιλία – «Κανείς δεν θα διάλεγε να ζει χωρίς φίλους, έστω κι αν είχε όλα τ’ άλλα αγαθά»..
3. Σχολή/σχολάζειν – Ο ελεύθερος χρόνος δεν είναι αργία. Είναι προϋπόθεση θεωρητικής ενασχόλησης, είναι το γόνιμο έδαφος όπου ανθίζει η ευδαιμονία.

Πρακτική αριστοτελική άσκηση: Αφιέρωσε 20 λεπτά τη μέρα για δημιουργική απραξία, δηλαδή χωρίς οθόνη, χωρίς στόχο, απλώς κάνε μια βόλτα, σκέψου, παρατήρησε. Μετά από τρεις εβδομάδες, κάνε απολογισμό: βελτιώθηκε η διάθεσή σου; (Η Έλσα βεβαιώνει πως ναι.)

Τέταρτος σταθμός: Επίκουρος. Ο έλεγχος των επιθυμιών

Ο Επίκουρος είναι παρεξηγημένος. Του καταλογίζουν διάφορα, αλλά τον λένε ηδονιστή, άλλοι αναχωρητή. Η Έλσα αποκαθιστά τη φήμη του, δείχνοντας ότι ο Επίκουρος είναι μάστορας του «λίγα και καλά».

Ο Επίκουρος μας συμβουλεύει να επιλέγουμε προσεκτικά τις ηδονές μας, διακρίνοντας μεταξύ αναγκαίων και μη αναγκαίων επιθυμιών (σελ. 207). Η Έλσα αφιερώνει ιδιαίτερη προσοχή σε αυτόν, τονίζοντας πόσο σημαντικό είναι να απολαμβάνουμε τα απλά πράγματα, χωρίς να κυνηγάμε περιττές πολυτέλειες που τελικά δε μας κάνουν ευτυχισμένους.

Ο φιλόσοφος αυτός μας ταξινόμησε τις επιθυμίες.  Φυσικές και αναγκαίες, φυσικές και μη αναγκαίες, ούτε φυσικές ούτε αναγκαίες. Η συγγραφέας εξηγεί με παραδείγματα: Το να πίνεις νερό είναι φυσικό και αναγκαίο. Το να πίνεις latte με άρωμα τριαντάφυλλο είναι φυσικό αλλά όχι αναγκαίο. Το να θες ένα 12-κύλινδρο σκάφος μπροστά στην ιδιωτική σου μαρίνα στη Λεμμεσό, δεν είναι ούτε φυσικό ούτε αναγκαίο.

Η Έλσα προτείνει να φτιάξουμε έναν κατάλογο με τις επιθυμίες μας και να τις αξιολογούμε με βάση αυτή τη διάκριση.

Πέμπτος σταθμός: Στωικοί. Αγκαλιάζοντας το απρόβλεπτο

Επίκτητος, Σενέκας, Μάρκος Αυρήλιος. Η Έλσα βγάζει από τη φαρέτρα της το πιο σκληραγωγημένο βέλος: προμελέτη δυσάρεστων ενδεχομένων. Όχι μαζοχιστικά αλλά για ενδυνάμωση. Κάτι σαν εμβολιασμό δηλαδή, να αποκτήσουμε φυσική ανοσία αν τυχόν προκύψει κάποιος ιός.

Οι Στωικοί διδάσκουν την αταραξία και τη διάκριση μεταξύ όσων μπορούμε να ελέγξουμε και όσων όχι (σελ. 267)..

Η γνώση του ελέγχου. Τι περνά από το χέρι μου; Τι όχι; Η Έλσα μας θυμίζει το γνωστό στωικό παράδειγμα ενώ βυθίζεται το πλοίο, σε μια καταιγίδα στο πέλαγος, εσύ αδιάφορος σηκώνεις τα πανιά. Κάνεις λάθος. Αν δεν τιθασεύσεις τα πάθη σου, η ζωή σου βυθίζεται στο χάος, χάνεις την ελευθερία και τη γαλήνη σου, όπως ένα πλοίο που παίρνει νερά και βουλιάζει.

Δοκιμάστε να κάνετε μια πρακτική άσκηση: “Φτιάξε δύο στήλες Α και Β: «Ελέγχω / Δεν ελέγχω». Γράψε τα γεγονότα της εβδομάδας. Όσα πάνε στη δεξιά στήλη, σκίζεις τη σελίδα και την πετάς. Κυριολεκτικά. Είναι απελευθερωτικό. .

Πώς δένουν όλα μαζί; Ποιος είναι ο κοινός παρονομαστής

Ναι, αλλά θα μου πείτε ωραία μας τα λέει το βιβλίο για τον καθένα τους, αλλά γιατί δεν μας λέει ποια φιλοσοφία τελικά είναι η καλύτερη;

Θα σας πω κάτι που μου έτυχε την προηγούμενη εβδομάδα που βγήκαν οι βαθμοί των πανελληνίων όπως ξέρετε. Η κόρη ενός φίλου έγραψε έναν καλό βαθμό και πιθανότατα περνάει στη σχολή που θέλει. Ωστόσο ο φίλος ήταν καταστεναχωρημένος. Οι λόγοι ήταν διάφοροι του τύπου “να ίσως δεν περάσει σ αυτή την πόλη”. Η σύζυγός του όμως ήταν κατενθουσιασμένη και χαρούμενη. Μα αναρωτήθηκα, πως γίνεται για το ίδιο διαπιστωμένο γεγονός οι άνθρωποι να κάνουν τόσο διαφορετικές κρίσεις και να τους προκαλεί τόσο αντίθετα συναισθήματα; Οι άνθρωποι είμαστε και δεν είμαστε ίδιοι. Έχουμε πολλά κοινά – όπως οι φιλόσοφοι- βλέπουμε όμως και τα πράγματα διαφορετικά, συμπαθούμε, αγαπάμε μισούμε διαφορετικά – όπως οι φιλόσοφοι- . Εμένα μ αρέσουν τα μακαρόνια κι εσένα οι μπάμιες. Επομένως και στη φιλοσοφία δεν υπάρχει η καλύτερη συνταγή. Ότι σου ταιριάζει. Εμένα μ αρέσει ο ορθολογισμός κι η λογική και με κέρδισε ο Επίκουρος, εσύ έλκεσαι από τη μεταφυσική πας στον Πλάτωνα. 

Ή όπως γράφει η Έλσα στο κεφάλαιο για τους Σκεπτικούς. Οι άνθρωποι, υποστηρίζεται, δεν μπορούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους ούτε όσον αφορά τις απλές αισθητηριακές εντυπώσεις: Για παράδειγμα, «πολλοί που έχουν άσχημες ερωμένες, τις θεωρούν πανέμορφες». Πώς θα μπορούσαν να συμφωνήσουν στα «άδηλα»;

Μετά τους πέντε σταθμούς, η Έλσα χτίζει μια γέφυρα μεταξύ θεωρίας και πράξης. Κοινό σημείο: η συμμετρία μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού βίου. Η ευτυχία ξεκινά από στάση ψυχής (Σωκράτης, Δημόκριτος), περνά από ενάρετη δράση (Αριστοτέλης), κορυφώνεται σε απλότητα απολαύσεων (Επίκουρος), σταθεροποιείται σε διαύγεια απέναντι στο απρόβλεπτο (Στωικοί).

Προσοχή. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι σχολές της αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας μπορεί να έχουν ένα σωρό διαφορές και να διαφωνούν στις τεχνικές λεπτομέρειες για την επίτευξη της ευδαιμονίας, δηλαδή της καλή ζωής και της ευτυχίας, αλλά συμφωνούν στις βασικές κοινές αρχές, στις αρετές, που είναι οι εξής τέσσερις: Φρόνηση, Δικαιοσύνη, Σωφροσύνη, Ανδρεία. 

Η φρόνηση 

Είναι αυτό που λέει ο Αριστοτέλης πρακτική σοφία, δηλαδή το να ξέρεις πώς να πράξεις στο κατάλληλο μέτρο, στη σωστή στιγμή.

Είναι η μέγιστη αρετή κατά τον Επίκουρο καθώς έλεγε ότι «Δεν υπάρχει ευχάριστη ζωή χωρίς φρόνηση, ομορφιά και δικαιοσύνη, ούτε ζωή με φρόνηση, ομορφιά και δικαιοσύνη χωρίς να είναι ευχάριστη».

Η Δικαιοσύνη (κοινωνική αρετή)

Μην το βλέπετε στενά μόνο σαν νομική έννοια. Είναι το να είσαι δίκαιος. Για τον Αριστοτέλη, είναι η τελειότερη αρετή γιατί σχετίζεται με τους άλλους. Αν είσαι δίκαιος σημαίνει ότι σέβεσαι το κοινό καλό. Ο Σωκράτης το διδάσκει έμμεσα: αν ξέρεις τον εαυτό σου, δεν αδικείς.

Στωικοί και Επίκουρος αποδέχονται τη δικαιοσύνη ως συμφωνία που προκύπτει για να διασφαλίζει την αταραξία. Ο Επίκουρος μάλιστα διατυπώνει και το πρώτο κοινωνικό συμβόλαιο: «να μη βλάπτει κανείς ούτε να βλάπτεται» (Λουκρήτιος V.1020).

Σωφροσύνη (αυτοέλεγχος, εγκράτεια)

Ανδρεία (θάρρος, γενναιότητα)

Για τον Αριστοτέλη: το θάρρος είναι η μεσότητα ανάμεσα στη δειλία και την απερισκεψία.

Οι Στωικοί τονίζουν ότι χωρίς ανδρεία δεν αντέχεις τα εξωτερικά χτυπήματα της τύχης.

Κλείσιμο 

Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου δεν προσφέρει μόνο θεωρητικές γνώσεις δίνει και πρακτικές λύσεις για να ζούμε καλύτερα και πιο ευτυχισμένα. Θα μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις πραγματικές μας ανάγκες και να τις ξεχωρίζουμε από τα περιττά που επιβαρύνουν τη ζωή μας. Η Έλσα καταφέρνει να κάνει τη φιλοσοφία καθημερινή – δεν είναι εκείνο το στρυφνό, “βαρύ” πράγμα που ίσως φανταζόμασταν.

Σας εύχομαι, λοιπόν, να διαβάσετε αυτό το βιβλίο με την καρδιά ανοιχτή και το μυαλό έτοιμο για αλλαγές. Να είστε πάντα εύθυμοι σαν τον Δημόκριτο, να αναζητάτε την αλήθεια σαν τον Σωκράτη, να ζείτε με μέτρο και φιλία όπως ο Αριστοτέλης, να απολαμβάνετε τη ζωή σαν τον Επίκουρο, και να αντιμετωπίζετε τις δυσκολίες στωικά.

Και αν, κλείνοντας το βιβλίο, δεν έχετε βρει όλες τις απαντήσεις, τουλάχιστον θα έχετε κερδίσει ένα μεγάλο χαμόγελο – εκείνο το χαμόγελο που κυνηγάμε όλοι μας, αλλά τώρα με οδηγούς τους αρχαίους φιλοσόφους, ίσως καταφέρουμε να το φτάσουμε.

https://antikleidi.com/