Μια ίσως –όχι και τόσο- γνωστή σε όλους πόλη του νομού Φθιώτιδας είναι η Λαμία. Μια πόλη που οδηγεί σε ολόκληρη σχεδόν την Ελλάδα. Εντούτοις, ως πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας, η Λαμία «περικλείει στο εσωτερικό» της περίπου 52.006 κατοίκους και βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Όθρυς, κοντά στον Σπερχειό Ποταμό. Εκτός όλων αυτών, αποτελεί και συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην Κεντρική και την Βόρεια Ελλάδα χάρη στον σύγχρονο αυτοκινητόδρομο που διαθέτει, ενώνοντας έτσι την Αθήνα με την Θεσσαλονίκη. Χαρίζοντας ελάχιστες ώρες κούρασης κατά την διάρκεια του ταξιδιού.
Ωστόσο, με το πρόγραμμα του «Καλλικράτη», στις δημοτικές εκλογές του 2010 η Λαμία παρέμεινε, πλέον στο διευρυμένο Δήμο της, συμπεριλαμβάνοντας έτσι 75.315 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Ταυτόχρονα, ορίστηκε και επισήμως ως πρωτεύουσα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, συσσωρεύοντας έτσι αρκετές αρμοδιότητες. Διαθέτει επίσης, μικρά μαγαζάκια κάθε λογής, εμπορικά πολυκαταστήματα, καφετέριες με ιδιαίτερη διακόσμηση που μπορούν να ευχαριστήσουν και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη.
Πέρα από αυτά η Λαμία διαθέτει το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο, γνωστό ως ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ρούμελης και το Δημοτικό Θέατρο, τα οποία ελκύουν κάθε λάτρη της έβδομης τέχνης. Επίσης, διαθέτει υπέροχα νεοκλασικά σπίτια και αρχοντικά που μαγεύουν τόσο τους ντόπιους όσο και τους επισκέπτες της, όμως δυστυχώς όπως σε ολόκληρη την Ελλάδα έτσι και στην Λαμία τα νεοκλασικά αυτά δεν προστατεύονται αρκετά από τις αρμόδιες αρχές.
Η ονομασία της
Η Λαμία αποτελεί αναμφισβήτητα το κέντρο της Ελλάδας. Όμως εκτός από αυτό, με το πέρασμα των χρόνων και των αιώνων η Λαμία αποτέλεσε αμφιλεγόμενο κέντρο και κατά την διάρκεια των Ελληνικών πολέμων που σημειώθηκαν κιόλας από τα προχριστιανικά χρόνια έως και τα μεταχριστιανικά, αλλάζοντας συχνά την ονομασία της.
Κατά τη μυθολογία, η Λαμία χτίστηκε απ’ το Λάμο, το γιο του Ηρακλή και Ομφάλης, της ακόλαστης χήρας-βασίλισσας της Λυδίας που αγόρασε απ’ τον Ερμή τον Ηρακλή. Μια άλλη εκδοχή είναι ότι χτίστηκε απ’ τη Λαμία, τη Βασίλισσα των Τραχινίων, θυγατέρα του Ποσειδώνα. Η λέξη Λαμία ετυμολογικά συγγενεύει με το «λαιμός» ή «λάμος», που σημαίνει χάσμα, βάραθρο ή και αχόρταγος, λαίμαργος. Γνωστό πως μέσα από την πόλη περνούσε μεγάλο και βαθύ ρέμα. Στη βορειανατολική πλευρά της Πλατείας Λαού, σε πρόσφατη ανασκαφή για ανοικοδόμηση αποκαλύφθηκε ένα βαθύ φαράγγι με τρεχούμενο νερό. Άλλωστε, και τα πλατάνια της είναι αδιάψευστοι μάρτυρες. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, η Λαμία να ονομάστηκε έτσι από τούτο το ρέμα και τις πολλές της λάμιες που ζούσαν κείνα τα χρόνια στην πυκνή της βλάστηση.
Άλλη θεωρία είναι εκείνη που αναφέρει ο Αριστοτέλης. Η λέξη Λαμία είναι γένους θηλυκού, ονόματος επιθέτου και σημαίνει την περιοχή, τη χώρα, την πόλη που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο λόφους. Γύρω στα 19 μ.Χ. η Λαμία για πρώτη φορά χάνει τ’ όνομά της και λέγεται Σεβαστή προς τιμήν του Ρωμαίου αυτοκράτορα («Σεβαστός» ήταν η ελληνική απόδοση του λατινικού τίτλου Augustus).
Πότε ξαναπήρε το όνομα Λαμία δε γνωρίζουμε, όπως επίσης δε γνωρίζουμε πότε και από ποιους μετονομάστηκε Ζητούνι. Ίσως αυτή η αλλαγή να έγινε στους χρόνους του Ιουστινιανού. Την πρωτοσυναντάμε σαν Ζητούνι στην Η’ Οικουμενική Σύνοδο, στα 869. Εμφανίζεται δε με μια ποικιλία παραλλαγών, όπως: Ζητούνιον, Ζηρτούνιον, Ζητόνιον, Gipton (κατά τους βυζαντινούς χρόνους), Situn (κατά την περίοδο της φραγκοκρατίας), El Sito (κατά την σύντομη κατοχή των Καταλανών), και Ιzντίν κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας. Πολλοί ιστορικοί προσπάθησαν να δώσουν κάποια εξήγηση όσον αφορά στην προέλευση της λέξης. Μερικοί πιστεύουν πως προέρχεται απ’ το τούρκικο ή αραβικό Zeitun που πάει να πει ελιά. Άλλοι λένε πως προέρχεται απ’ τη σλαβική λέξη σιτόνιον, που σημαίνει η σιτοβόλος περιοχή ή “πέραν του ποταμού κειμένη χώρα”.
Ιστορία
- Πληροφορίες του Κάστρου
Το οχυρωματικό σύστημα της Λαμίας αποτελούνταν από δυο ζώνες, την ακρόπολη και το τείχος της κάτω πόλης. Ο σωζόμενος οχυρωματικός περίβολος έχει κάτοψη τριγωνική και σώζεται σε καλή κατάσταση λόγω των συνεχών επισκευών. Η περίμετρός του φτάνει τα 600 μ. και το ύψος του ποικίλει φτάνοντας στη ΒΔ γωνία τα 13 μέτρα.
Το πάχος της τοιχοποιίας είναι κατά μέσο όρο 1,35 μ. και απολήγει σε οδοντωτές επάλξεις. Το Κάστρο έχει δυο πύλες, μια στα ΝΑ, τη λεγόμενη και “σιδηρά πύλη”, μέσω της οποίας επικοινωνούσε με την κάτω πόλη και μια στα ΒΑ που οδηγούσε προς την Όρθρυ.
Ενισχυτικοί πύργοι υψώνονται κοντά στις πύλες, στις γωνίες του τείχους και σε όλα τα ασθενή για την άμυνα σημεία. Εσωτερικά ο χώρος διαιρούνταν με δυο εγκάρσιους τοίχους σε τρία μέρη. Το βόρειο τμήμα (ακροπύργιο) βρίσκεται ψηλότερα και χρησίμευε ως το έσχατο καταφύγιο των υπερασπιστών του Κάστρου. Το πλάτωμα της ΝΔ γωνίας χρησίμευε στο Μεσαίωνα ως προμαχώνας και διέθετε δεξαμενή. Στην ίδια θέση διατηρούνται λείψανα τζαμιού. Την εποχή του Όθωνα ανεγέρθηκε στο κέντρο του μεσαίου πλατώματος ένα διώροφο ορθογώνιο κτήριο που αποτελούσε στρατώνα ως τις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο οχυρωματικός περίβολος παρουσιάζει αρκετές οικοδομικές φάσεις. Το αρχαιότερο τμήμα πολυγωνικού συστήματος, που χρονολογείται στον 5ο αι. π.Χ., βρίσκεται στη ΒΔ γωνία της δυτικής πλευράς. Στη βάση του ΒΔ πύργου απαντά ισόδομο τραπεζιόσχημο σύστημα δόμησης που μπορεί να χρονολογηθεί από τα τέλη του 5ου ως τις αρχές του 4ου αι. π.Χ. Ισόδομο ορθογώνιο σύστημα απαντά σε αρκετά άλλα σημεία της βάσης του τείχους. Παραμένει αβέβαιο αν υπήρξε κάποια ανακαίνιση του τείχους στην εποχή του Ιουστινιανού. Τα τμήματα αργολιθοδομής με ενδιάμεση χρήση συνδετικού κονιάματος και κεραμιδιών ανήκουν σε επισκευές πιθανόν των βυζαντινών χρόνων, αλλά επίσης των Φράγκων και των Καταλανών. Νέες συμπληρώσεις και επισκευές πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Την ίδια εποχή διαμορφώθηκαν και οι πύλες. Οι προσθήκες της Τουρκοκρατίας διακρίνονται από την άφθονη χρήση ασβεστοκονιάματος ως συνδετικού υλικού.
- Νόμισμα Λαμίας
Παρόλα αυτά, η Λαμία είχε κόψει και δικά της αρχαία νομίσματα εκ των οποίων μερικά από αυτά έχουν διασωθεί ακόμη. Ένα αργυρό Αιγινίτικο ημίδραχμο του 4ου αι. π.Χ. απεικονίζει το αριστερό προφίλ της προτομής του Διονύσου σε νεαρή ηλικία. Έχει μακρυά μαλλιά και φοράει στεφάνι από κισσό. Η πίσω όψη φέρει την επιγραφή ΛΑΜΙΕ ΩΝ σε δύο τμήματα, αριστερά και δεξιά αντίστοιχα και απεικονίζει έναν αμφορέα και από κάτω ένα φύλλο κισσού. Στα δεξιά, μία οινοχόη. Το κέρμα έχει διάμετρο 16 χιλ. και ζυγίζει 2,77 γραμμάτια
Ένας αργυρός Αιγινίτικος οβολός του 4ου αι. π.Χ. παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με το προηγούμενο νόμισμα. Έχει διάμετρο 11 χιλ. και ζυγίζει 0,89 γραμμάτια και σήμερα.
Αξιοθέατα
Η Λαμία εκτός από την μακροχρόνια ιστορική της πορεία, διαθέτει και αρκετά αξιοθέατα που κοσμούν την περιοχή σε κάθε της γωνιά, τα οποία θα μπορούσε κάθε επισκέπτης να τα επισκεφθεί και με αυτόν τον τρόπο να μάθει την ιστορία τους. Τα αξιοθέατά της απλώνονται σε ολόκληρη την πόλη καθώς και σε πολλά σημεία της. Όπως λόγου χάρη το άγαλμα του Αθανασίου Διάκου που εδρεύει στην κεντρική πλατεία της πόλης από όπου έχει λάβει και το όνομα του. Παρακάτω παρατίθενται μερικά αξιοθέατα από την πόλη.
- Άγαλμα Αθανασίου Διάκου
- Κενοτάφιο μνήμης Αθανασίου Διάκου
- Άγαλμα Άρη Βελουχιώτη
- Μνημείο Εθνικής Αντίστασης
- Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη
- Μνημείο της Καμηλόβρυσης
- Άγαλμα Αχιλλέως
https://maxmag.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου