Οι τουρκοκυπριακές σχέσεις κι άλλα ερωτηματικά της εκλογής Αναστασιάδη

Από το σχέδιο Ανάν και τη δικοινοτική ομοσπονδία στo ενεργειακό πόκερ της Νοτιοανατολικής Μεσογείου 

Γράφει ο Μακεδών 

Με την εκλογή του νέου προέδρου της Κύπρου, αναμένεται η αποσαφήνιση των θέσεών του, με δεδομένο ότι «άλλα λέμε στα μπαλκόνια, αλλά κάνουμε μετά». Όμως υπάρχουν κάποια στοιχεία που φανερώνουν την ακολουθητέα γραμμή σε ορισμένους τομείς. 

Κατ’ αρχήν, ο νέος πρόεδρος της Κύπρου ήταν διαπρύσιος κήρυκας της υποστήριξης του επιζήμιου για την Κύπρο και τον ελληνισμό, Σχεδίου Ανάν, που στην πραγματικότητα επρόκειτο για Σχέδιο Λόρδου Χάνεϊ. Ο οποίος Βρετανός Λόρδος εξακολουθεί να μέμφεται τους Ελληνοκύπριους, ως υπεύθυνους της αποτυχίας των διακοινοτικών διαπραγματεύσεων, επειδή δεν υπερψήφισαν το Σχέδιό του. 

Προ καιρού μάλιστα δημοσιοποιήθηκε εκ νέου η θέση του, πως η μόνη βιώσιμη λύση για την Κύπρο είναι η δημιουργία διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, όπως προέβλεπε το «σχέδιο Ανάν» (ο λόρδος Χάνεϊ, ήταν ειδικός απεσταλμένος της Βρετανίας για το Κυπριακό). 

Βέβαια, ο κ. Αναστασιάδης είχε δηλώσει ότι το Σχέδιο Ανάν, με την παλαιά του μορφή, έχει απορριφθεί και δεν μπορεί να επανέλθει. Αυτό μπορεί να σημαίνει, ότι αν γίνουν κάποιες αλλαγές ήσσονος σημασίας, μπορεί να επανέλθει με άλλο όνομα. Ως προς την διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία -ή συνομοσπονδία, όπως απαιτούν οι Τούρκοι, ως πιο ελαφρά μορφή ένωσης- κανείς Κύπριος πολιτικός, εδώ και χρόνια, δεν έδωσε ικανοποιητικές εξηγήσεις πώς την εννοεί. 

Με το Σχέδιο Ανάν, προβλεπόταν πως σε περίπτωση διαφωνίας των εκπροσώπων των δύο κοινοτήτων -σχεδόν βέβαιη σε πλήθος θεμάτων- τη λύση θα έδιναν τρεις αλλοδαποί «δικαστές», οριζόμενοι από τον ΟΗΕ! Αυτό είχε αποδεχθεί τότε ο κ. Αναστασιάδης, και ελπίζεται πως με τη σίγουρη επαναφορά κάποιου συγγενούς Σχεδίου, τέτοιος κατοχικός όρος θα απουσιάζει (και όχι μόνον αυτός). 

Και άλλα επίσης δεν διευκρινίστηκαν κατά την προεκλογική εκστρατεία. Πρώτον ότι υπάρχει το ενδεχόμενο, εφόσον η Κύπρος δεν αποφασίζει ποιος, πότε, πώς και με τι χρήματα θα κατασκευαστεί το τερματικό, το Ισραήλ όπως και η «Noble Eenergy» δεν θα μείνουν με σταυρωμένα τα χέρια. Ήδη μελετάται ως εναλλακτική της Κύπρου επιλογή το Ελάιτ στον κόλπο της Άκαμπα, προκειμένου να εγκατασταθεί τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου και από εκεί να γίνεται η διοχέτευσή του προς την Ευρώπη. 

Αλλά στο προχθεσινό Συνέδριο για την Ενέργεια που διεξήχθη στην Αθήνα, ο σύμβουλος του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ κ. Μπράιζα (ουσιαστικά υπέχει θέση υφυπουργού, αλλά τέτοιο τίτλο δεν έχουν οι Η.Π.Α.) τάχθηκε υπέρ της μεταφοράς του αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη μέσω της Τουρκίας. 

Τελευταία υπήρξαν πολλά δημοσιεύματα περί μυστικών συμφωνιών Τουρκίας-Ισραήλ, για το παραπάνω ενδεχόμενο. Οι Τούρκοι προέβησαν σε διάψευση, επιμένοντας στο αίτημα της συγγνώμης από πλευράς του Ισραήλ για όσα συνέβησαν με το τουρκικό πλοίο Μαβί Μαρμαρά. Πάντως,παρόμοια θέση με τον κ. Μπράιζα είχε και ο έτερος Αμερικανός, κ. Hugh Pope, στέλεχος του Κέντρου Διεθνών Κρίσεων. 

Να σημειώσουμε, πως ο κ. Μπράιζα διετέλεσε πρεσβευτής στο Αζερμπαϊτζάν, όπου εργάστηκε για τον αγωγό Nabucco, που αν υλοποιηθεί θα αχρηστεύσει τον ΤΑΡ, του οποίου την κατασκευή προ ημερών υπογράψαμε, και η Ελλάδα θα μείνει εκτός αγωγών. Αντικαταστάτης του κ. Μπράιζα ως πρεσβευτής στο Αζερμπαïτζάν διορίστηκε ο γνωστός κ. Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ, αυτός που είπε ότι για να μπορέσει η Ελλάδα να αξιοποιήσει τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της, πρέπει να προχωρήσει σε συνεκμετάλλευση με την Τουρκία. Φυσικά, οι Αμερικανοί διπλωμάτες, δεν μιλούν χωρίς την έγκριση της αμερικανικής κυβέρνησης. 

Κλείνοντας, να παρατηρήσουμε, πως κανείς Κύπριος πολιτικός δεν δεσμεύτηκε επίσης, ότι δεν θα αναγνωρίσει τις συμφωνίες που υπέγραψαν οι «ηγέτες» των Κατεχομένων με την εταιρία Shell για έρευνες στην κυπριακή επικράτεια (που φυσικά περιλαμβάνει και το κατεχόμενο τμήμα). 

Πηγή: Βόρεια