ΣΧΕΤΙΚΙΣΜΟΣ: ΠΑΡΑΝΟΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ¹
ΒΑΣΩ ΚΙΝΤΗ

Η πραγμάτευση του σχετικισμού παρουσιάζει ειδικές δυσκολίες διότι έχει να αντιμετωπίσει το πλήθος των εκδοχών με τις οποίες εμφανίζεται το θέμα καθώς και τις ιδιαιτερότητες που επιβάλλουν οι ποικίλες περιστάσεις στις οποίες η συζήτησή του ανακύπτει. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι όλα τα φιλοσοφικά προβλήματα έχουν τέτοια χαρακτηριστικά. Ωστόσο, ως προς τον σχετικισμό, τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο από το γεγονός ότι η στάση απέναντι στο θέμα έχει άμεσες και κρίσιμες συνέπειες στην καθημερινή ζωή. Θα επιβληθεί η ισχύς καθολικών αξιών επί των μερικών αξιών που ενστερνίζονται επί μέρους κουλτούρες; Θα συντάξει ο ΟΗΕ ένα χάρτη ανθρώπινων δικαιωμάτων τα οποία να κατισχύουν οποιωνδήποτε τοπικών πεποιθήσεων; Υπάρχουν αξίες οι οποίες έχουν καθολική ισχύ ή πρόκειται για την προβολή μερικών αξιών υπό τον μανδύα της καθολικότητας; Θα εργασθούμε για μια κοινωνία που επιζητεί τη σύνθεση ή για μια κοινωνία της πολυφωνίας; Θα πρέπει να εμπιστευόμαστε τα συμπεράσματα της επιστήμης ή θα πρέπει να τα θεωρήσουμε ισοδύναμα των ισχυρισμών άλλων προσεγγίσεων; Έχει νόημα να επιζητούμε την αντικειμενικότητα της ενημέρωσης; Η επιτακτικότητα των ζητημάτων αυτών και πολλών άλλων παρόμοιων επιβάλλει να εμπλέκονται στη συζήτηση όχι μόνον φιλόσοφοι, αλλά και κοινωνικοί επιστήμονες, πολιτικοί, δημοσιογράφοι. Το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν έχουν την ειδικότητα. Το πρόβλημα είναι ότι η μία πλευρά αγνοεί εμπειρίες, αναλύσεις και πορίσματα της άλλης ενώ δημιουργούνται συχνά παρανοήσεις, ακριβώς επειδή οι όροι συζήτησης δεν είναι πάντοτε σαφείς. Συνέχεια →