Το βρετανικό περιοδικό «Economist» επιχείρησε να αναζητήσει στη θεωρία τις αιτίες των πολυεπίπεδων αλλαγών που συντελούνται παγκοσμίως. Επιχείρησε μιαν αναζήτηση των ιδεών εκείνων που θα συνέβαλαν στην υπέρβαση της μετεξελιγμένης κρίσης και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των ανθρώπων απέναντι στα δικά τους μεγάλα επιτεύγματα, με πρώτο την ιστορικά πρωτοφανή εβδομηκονταετή περίοδο ειρήνης και ευημερίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το περιοδικό, το οποίο απηχεί τις απόψεις του Σίτι και δημοσιεύει όλα τα άρθρα του ανυπόγραφα (φημολογείται ότι οι συνεργάτες του είναι επιφανείς παράγοντες της διεθνούς οικονομικής ζωής, ο πρώην διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας Εντι Τζορτζ ήταν ένας εξ αυτών), θεωρεί ότι είναι ώρα να ξανάρθουν στη… μόδα οι οικονομικές ιδέες που έβγαλαν την παγκόσμια οικονομία από τη Μεγάλη Υφεση της δεκαετίας του 1930. Εχει τη σημασία της η πρόταση του συστημικού «Economist», στο μέτρο που δεν εντοπίζει το πρόβλημα στον γιαλό, αλλά στην πορεία των αρμενιστών.
-Καψύλης Αλέξανδρος
-Καψύλης Αλέξανδρος
3.
Εχει και χαμένους η παγκοσμιοποίηση
Η απελευθέρωση του εμπορίου απαιτεί προστασία των εργαζομένων
Η τρίτη μεγάλη οικονομική ιδέα έχει να κάνει με τη σχέση δασμών και μισθών, όπως σημειώνει το βρετανικό περιοδικό. Η ιδέα ανήκει στον αμερικανό οικονομολόγο Βόλφγκανγκ Στόλπερ, που την επεξεργάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, σε συνεργασία με τον συνάδελφό του στο Χάρβαρντ, μετέπειτα διάσημο και νομπελίστα οικονομολόγο Πολ Σάμιουελσον. Από την εμπειρία του εργαζόμενος σε ένα κλωστοϋφαντουργείο στη Νιγηρία, το οποίο έπρεπε να ευεργετείται με δασμολόγηση των εισαγόμενων ανταγωνιστικών προϊόντων με 90% για να αντεπεξέρχεται, ο Στόλπερ απέδειξε επιστημονικά κάτι το κοινότοπο, με την έννοια ότι εύκολα το αντιλαμβάνονται οι μη ειδικοί, όχι όμως και οι οικονομολόγοι: ότι το ελεύθερο εμπόριο μεταξύ χωρών με εξειδικευμένο και ακριβό εργατικό δυναμικό και χωρών με φθηνά εργατικά χέρια αποβαίνει εις βάρος των εργαζομένων στην πλούσια και ανεπτυγμένη χώρα.
«Οι αφρικανοί εργαζόμενοι είναι οι πιο κακοπληρωμένοι στον κόσμο, αλλά ταυτόχρονα και οι πιο ακριβοί» απεφάνθη ο Στόλπερ. Δεν είναι ανταγωνιστικοί. Σε συνεργασία με τον Σάμιουελσον ο Στόλπερ διαπίστωσε ότι υπάρχει ένα «ψήγμα άβολης αλήθειας» που παραβλέπουν οι παραδοσιακοί οικονομολόγοι, στηριζόμενοι στις θεωρίες των αρχών του 19ου αιώνα του Ντέιβιντ Ρικάρντο, που συμπέραιναν ότι η απελευθέρωση του εμπορίου είναι αμοιβαίως επωφελής για όλες τις χώρες και τους εργαζομένους, πλούσιους και φτωχούς.
Οι Στόλπερ – Σάμιουελσον απέδειξαν ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ, με οικονομίες εντάσεως κεφαλαίου και καλά καταρτισμένο εργατικό δυναμικό, βγαίνουν ζημιωμένες από τον διεθνή ανταγωνισμό αν δεν λάβουν μέτρα προστασίας των εργαζομένων. Για την ακρίβεια, το ελεύθερο και αδασμολόγητο εμπόριο ευνοεί τις ΗΠΑ ως εθνική οικονομία και τους κεφαλαιούχους της, αλλά όχι τους αμερικανούς εργαζομένους, διότι ροκανίζει την αγοραστική τους δύναμη.
Η κρατούσα άποψη υποστηρίζει ότι ακόμα κι αν οι μισθοί των πλούσιων εργαζομένων πέσουν λόγω του ανταγωνισμού με τους χαμηλότερα αμειβόμενους εργαζομένους σε φτωχές χώρες, η πτώση των τιμών των προϊόντων θα εξισορροπήσει την απώλεια της αγοραστικής τους δύναμης.
«Μακροπρόθεσμα η εργατική τάξη δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από το διεθνές εμπόριο, διότι οι εργαζόμενοι θα μετακινούνταν από τους φθίνοντες βιομηχανικούς κλάδους στους ανθούντες και ανερχόμενους» αποφαινόταν το 1936 ο αυστριακός οικονομολόγοςΓκότφριντ Χάμπερλερ. Στο ίδιο μήκος κύματος η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ έχει επανειλημμένως τονίσει ότι οι σύγχρονοι εργαζόμενοι πρέπει να διαθέτουν κινητικότητα. Και για να μεταπηδούν από κλάδο σε κλάδο των επιχειρήσεων και για να μετακινούνται από χώρα σε χώρα προκειμένου να βρουν δουλειά.
Ο Στόλπερ αμφισβήτησε αυτά τα αξιώματα. Σκέφτηκε ότι σε μια μικρή οικονομία που παράγει, για παράδειγμα, ρολόγια και σιτάρι, ένας εξειδικευμένος ρολογάς για να είναι ανταγωνιστικός η εταιρεία του πρέπει να ευνοείται από έναν δασμό 10%. Αν ο δασμός καταργηθεί, η τιμή των ρολογιών που παράγει θα μειωθεί κατά 10%. Η εταιρεία για να αντεπεξέλθει θα πρέπει να κάνει απολύσεις και να κλείσει μονάδες παραγωγής.
Οταν κατακαθήσει ο κουρνιαχτός, θα υπέθετε κανείς ότι οι μισθοί και τα ενοίκια θα μειώνονταν κατά 10%. Αυτό όμως δεν θα συμβεί, διότι μια ωρολογοποιία είναι μια επιχείρηση εντάσεως εργασίας, άρα οι μισθοί θα μειωθούν περισσότερο από όσο τα ενοίκια. Από την άλλη πλευρά, οι τιμές των σιτηρών δεν πρόκειται να μειωθούν (θα τις στηρίξουν οι παραγωγοί σιτηρών). Εν τέλει το παράδοξο που θα συμβεί θα είναι να μειωθούν δυσανάλογα (πάνω από 10%) οι μισθοί στην ωρολογοποιία, και τα ενοίκια και η αξία της γης να… αυξηθούν, έστω και ελάχιστα.
Το κινεζικό σοκ, αναφέρει ο «Economist» επικαλούμενος έρευνα του ΜΙΤ, έδειξε ότι δεν βρέθηκε υπό πίεση η βιομηχανική εργασία στις ΗΠΑ, αλλά ολόκληρο το αμερικανικό εργατικό δυναμικό, ακόμα και αυτό με υψηλή εκπαίδευση και εξειδίκευση. Χάρη στην παγκοσμιοποίηση, τα αγαθά διασχίζουν εύκολα τα εθνικά σύνορα. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τους εργαζομένους. Και εν τέλει η απελευθέρωση του εμπορίου ίσως αποβεί εις βάρος των αμερικανών εργαζομένων.
aienaristeyein
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου