Δευτέρα 1 Αυγούστου 2016

Η ώρα της κρίσεως για τράπεζες και επιχειρήσεις

Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης

Είναι σαφές πως το επιχειρείν στην Ελλάδα περνά κρίση, δεν νομίζω πως κομίζω γλαύκα εις Αθήνας με αυτή τη θεμελιώδη διαπίστωση. Και, αν κρίνω από αυτά που άκουσα αυτό το long weekend που πέρασα στη Μύκονο και αφού έκανα συζητήσεις -εστω και λίγο στο πόδι ή σε κάποιο μαγαζί- με σοβαρούς ανθρώπους του ελληνικού επιχειρείν ή στελέχη επιχειρήσεων που γνωρίζουν πολύ καλά τις συνθήκες λειτουργίας της αγοράς, οφείλω να καταγράψω ορισμένες αγωνίες.

Δεν υπάρχει κανένας λόγος να συζητήσουμε αναλυτικά το θέμα της φορολογίας. Είναι πεντακάθαρο πως μεγάλο μέρος του παραγόμενου εισοδήματος στα ελληνικά νησιά θα είναι μαύρο-κατάμαυρο, γιατί είναι πολλοί άνθρωποι και ειδικά οι μικρομεσαίοι επχιειρηματίες, οι οποίοι πλέον δεν ξέρουν πώς θα τα φέρουν βόλτα.

Παρενθετικά σημειώνω την πλήρη απουσια του φοροεισπρακτικού μηχανισμού σε ένα Σαββατοκύριακο, κατά το οποίο η Μύκονος είχε παρα πολύ κόσμο-γεμάτα όλα τα μαγαζιά της χώρας, αλλά και όλα τα πάρτι των μεγάλων μαγαζιών του νησιού. Αλλά, αυτό δεν με εκπλησσει.

Άλλωστε, πήρε λίγο καιρό στον κύριο Αλεξιάδη να διορθώσει τη σκανδαλώδη διάταξη με τα εξωφρενικά χαμηλά πρόστιμα, όπου επί της ουσιας σε συνέφερε να φας πρόστιμο, γιατί το «ρέφαρες» άνετα από τα μαύρα, οπότε γιατί να συμμορφωθείς;

Μια βασική παράμετρος που κατέγραψα ήταν η ανησυχία πολλών επιχειρηματιών και στελεχών για το ζήτημα της λειτουργίας των τραπεζών στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται. Οι κανόνες είναι πιο αυστηροί, τα τραπεζικά ιδρύματα εμφανίζονται απολύτως «μαγκωμένα» για νέο δανεισμό, η ρευστότητα της αγοράς είναι οριακή και τα ξένα funds κινούνται επιθετικά προς την κατεύθυνση της αγορας μεγάλων πακέτων κόκκινων δανείων, ενώ επιβάλλουν και τους δικούς τους κανόνες στη λειτουργία των τραπεζικών ιδρυμάτων.

Η διαπίστωση ήταν κοινή: βρισκόμαστε μπροστά από το μεγάλο ξεκαθάρισμα στον κόσμο των επιχειρήσεων. Το αμέσως επόμενο διάστημα, μετά από έξι μνημονιακά χρόνια, θα ξεκαθαρίσει ή ήρα από το στάρι στον χώρο των επιχειρήσεων. Είναι σαφές πως υπάρχουν επιχειρήσεις, οι οποίες στέκονταν με δανεικό χρήμα και οι οποίες δεν είναι ούτε βιώσιμες ούτε διατηρίσιμες. Και κάποιες από αυτές θα κλείσουν. Δεν θα είναι όμως η πλειοψηφία.

Το σκεπτικό, όπως εξηγούσε έμπειρο τραπεζικό στέλεχος, είναι το εξής: υπάρχουν πολλές ελληνικές επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν υπερβολικό δανεισμό και έχουν μεν ρυθμίσει τα δάνειά τους, πλην όμως βραχυπρόθεσμα.

Παλιά είχαν πρόσβαση σε εύκολα κεφάλαια, παρέχοντας διάφορα υπερκοστολογημένα assets λόγω των συνθηκών της εποχής ως collateral και αναγκάστηκαν να ρυθμίσουν τις υποχρεώσεις τους, γιατί δεν έβγαιναν.

Πλην όμως έχουν καταλήξει επί της ουσιας να πληρώνουν μόνο τους τόκους και σχεδόν καθόλου κεφάλαιο, κατάσταση που μακροπρόθεσμα δεν είναι βιώσιμη, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις αυτές να είναι επί της ουσιας επιχειρήσεις-φαντάσματα. Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει και, ευτυχώς ή δυστυχώς, υπάρχει μόνο μια εναλλακτική: τα ξένα funds.

Είναι σαφές πως τα funds δεν μπαίνουν στις τράπεζες και στις επιχειρήσεις για την ψυχή της μάνας τους. Τα funds που θα πάρουν τα κόκκινα δάνεια ή μέρος τους θα προσπαθήσουν να βγάλουν κέρδος μέσω των νέων ρυθμίσεων που θα κάνουν για την αποπληρωμή τους και θα επιβάλλουν αυστηρότερους όρους στους πελάτες, οι οποίοι θα πρέπει να ανταποκριθούν.

Αν δεν ανταποκριθούν, το κανόνι θα ακουστεί και αυτό δεν συμφέρει κανέναν. Από την άλλη, funds-συμπράξεις ξένων και Ελλήνων παικτών περιμένουν να μπουν σε προβληματικές και υπερδανεισμένες επιχειρήσεις, οι οποίες όμως έχουν για αρκετούς λόγους σοβαρή δυναμική και θα μπορούσαν να καταστούν βιώσιμες.

Το εν λόγω μοντέλο έχει περιγράψει και ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας στη Βουλή, όπου επί της ουσίας ζήτησε να σταματήσει η συζήτηση για τον αφελληνισμό των ελληνικών τραπεζών και αντ” αυτού να επικεντρωθεί στο πώς μπορεί να αξιοποιηθεί βέλτιστα η παρουσία των funds στην ελληνική οικονομία, γιατί, επί της ουσίας, είναι τα μόνα διαθέσιμα κεφάλαια σε ένα στεγνό από ρευστότητα οικονομικά περιβάλλον.

Με άλλα λόγια, η ώρα της κρίσεως για επιχειρήσεις και τράπεζες έχει φτάσει και δεν πρόκειται να καθυστερήσει άλλο. Μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν διαμορφωθεί οι συνθήκες για τους νέους παίκτες, αλλά και οι όροι του παιχνιδιού για τους υπάρχοντες. Και, ευτυχώς ή δυστυχώς πάλι, δεν διαφαίνεται άλλη εναλλακτική.

Γιατί ούτε η φορολογική επιβάρυνση θα μειωθεί άμεσα, ούτε αν μειωθεί ακόμα και δραστικά δομικά προβληματικές επιχειρήσεις θα γίνουν εν μια νυκτί βιώσιμες. Και για να το πούμε και καθαρά «συνθηματικά», όπως μου το είπε ένα από αυτά τα στελέχη που πέτυχα στη βόλτα στα Ματογιάννια: «Τhe game is on»

rizopoulos

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου